Οι επτά μύθοι για το μεταναστευτικό

1. Έχουμε πρόβλημα με τους μετανάστες: Το πραγματικό πρόβλημα της Ελλάδας είναι ότι δεν έχει μετανάστες, με συνέπεια οι ελλείψεις στην αγορά εργασίας να ξεπερνούν τις 200.000. Ο μεταναστευτικός πληθυσμός στην Ελλάδα έχει μειωθεί δραστικά τα τελευταία δέκα χρόνια. Για παράδειγμα, η πιο καλά ενσωματωμένη ομάδα στην ελληνική κοινωνία, αυτή των Αλβανών μεταναστών, μειώθηκαν από 700.000 σε 350.000 και οι μετανάστες από τις Φιλιππίνες μειώθηκαν από 40.000 σε 15.000.
2. Η Ελλάδα ασκεί ορθολογική μεταναστευτική πολιτική: Την ώρα που η Ελλάδα παίρνει οριζόντια και αυστηρά μέτρα κατά των μεταναστών, η Ισπανία νομιμοποίησε ένα εκατομμύριο παράνομους μετανάστες, ενώ η Ιταλία έχει δώσει έγγραφα σε μισό εκατομμύρια μετανάστες, καθώς - όπως και η Ελλάδα – αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα στην αγορά εργασίας  και αντιμετωπίζουν δημογραφικό πρόβλημα.

3. Θα μειωθεί ο παράνομος μεταναστευτικός πληθυσμός με τις ρυθμίσεις Βορίδη: Κατ’ ουσία μεγαλώνουμε τον αριθμό των παράνομων μεταναστών. Οι νέες ρυθμίσεις Βορίδη δεν ποινικοποιούν (και θα φυλακίζουν) μόνο όσους δεν πήραν άσυλο και παραμένουν παράνομα στην Ελλάδα, αλλά και όσους έφτασαν νόμιμα στην χώρα (π.χ. με βίζα, με μετάκληση, ως εποχιακοί εργαζόμενοι) και παρέμειναν στην χώρα και μετά την λήξη των εγγράφων τους.

4. Δεν είμαστε κατά της νόμιμης μετανάστευσης: Στις αποκεντρωμένες διοικήσεις εκκρεμούν 300.000 αιτήσεις νόμιμων μεταναστών για έκδοση ή ανανέωση αδειών διαμονής που έχουν λήξει.

5. Η Ελλάδα ασκεί συγκροτημένη μεταναστευτική πολιτική: Οι ρυθμίσεις Βορίδη καταργούν το νόμο πλαίσιο, τον Κώδικα δηλαδή Μετανάστευσης, που ψήφισε το 2014 η κυβέρνηση Σαμαρά και έδινε την δυνατότητα σε παράνομους μετανάστες, εφ’ όσον βρίσκονται στην Ελλάδα επτά χρόνια -και δεν συντρέχουν ποινικοί λόγοι - να νομιμοποιούνται. Επίσης έκλεισε οριστικά την πόρτα στην ανανέωση της ρύθμισης Καιρίδη, που είχε μειώσει την 7ετία σε 3ετία, δίνοντας δικαίωμα νόμιμης παραμονής στην Ελλάδα σε 35.000 μετανάστες, βγάζοντας τους από την γκρίζα ζώνη της παρανομίας.

6. Αντιμετωπίζουμε την παράνομη μετανάστευση: Το μέτρο της ποινικοποίησης και αυστηροποίησης των ποινών με έως και πέντε χρόνια φυλάκισης των παράνομων μεταναστών, εν πρώτοις είναι παντελώς ανεφάρμοστο. Κατά δήλωση Βορίδη, το 2024 η αστυνομία συνέλαβε 74.000 παράνομους μετανάστες οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι, διότι η παράνομη παραμονή δεν ήταν ποινικό αδίκημα. Τώρα που θα γίνει, σε ποιες φυλακές θα οδηγηθούν; Οι ελληνικές φυλακές είναι δυναμικότητας 12.000 και είναι υπερκορεσμένες. Όμως όχι μόνο η φυλάκιση, αλλά ούτε το μέτρο της διοικητικής κράτησης - που είναι σε ισχύ - δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Στα προαναχωρητικά κέντρα, θα έπρεπε να βρίσκονται τουλάχιστον 30.000-45.000 μετανάστες των οποίο το αίτημα για άσυλο έχει απορριφθεί  τον τελευταίο 1,5 χρόνο. Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία θα έπρεπε να είναι υπό κράτηση, μέχρι να επιστρέψουν είτε στην πατρίδα τους, είτε στην χώρα προέλευσης. Τα κέντρα όμως  αυτά, συνολικής δυναμικότητας 3.500 ατόμων, φιλοξενούν μόλις 1.500 μετανάστες.

7. Θα λειτουργήσει το μέτρο της εθελοντικής επιστροφής υπό την απειλή της φυλάκισης: Παρά το γεγονός ότι η κράτηση υπήρχε ως διοικητικό μέτρο, οι μετανάστες που έφτασαν στην Ελλάδα πληρώνοντας και το τελευταίο τους ευρώ στον διακινητή, δεν αποφασίζουν να επιστρέψουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόλις 2.000 έχουν επιστρέψει εθελοντικά. Άλλωστε, όπως επισημαίνουν οι γνωρίζοντες την κατάσταση, εύκολα μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να παρακάμψουν την απειλή της φυλάκισης, υποβάλλοντας μια αίτηση για άδεια διαμονής, η οποία θα κριθεί σε τρία χρόνια, ωστόσο θα μπορούν να διαμένουν και να εργάζονται στην Ελλάδα. Για υποχρεωτικές επιστροφές δεν γίνεται λόγος, καθώς η Τουρκία έχει κλείσει την πόρτα από το 2000, ενώ καμία άλλη χώρα δεν αναγνωρίζει ως πολίτες της ανθρώπους χωρίς χαρτιά και ταξιδιωτικά έγγραφα. 

Εν κατακλείδι τρεις επισημάνσεις:

Πρώτη: Το μέγαρο Μαξίμου, με τον νόμο  Βορίδη επιχειρεί να ικανοποιήσει μόνο έναν στόχο: Να γοητεύσει το πιο συντηρητικό και  ακροδεξιό ακροατήριο που εποφθαλμιά η ΝΔ, με αυστηροποίηση – έστω και αν είναι ανεφάρμοστο – του θεσμικού πλαισίου για το μεταναστευτικό.

Δεύτερη : Η Ελλάδα πάσχει σοβαρά από έλλειψη μεταναστών. Δεν είναι ελκυστική ούτε για τους νόμιμους μετανάστες, οι οποίοι μόλις φτάσουν Ελλάδα, φεύγουν κατά προτίμηση για την Ιταλία, όπου έχουν καλύτερους μισθούς και παροχές.  

Τρίτη: Τα ανθρωπιστικού χαρακτήρα θέματα της μετανάστευσης, της προστασίας της ανθρώπινης ζωής, των δικαιωμάτων των μεταναστών, παραγράφονται. Και αυτό, όπως επισημαίνουν οι επαΐοντες επί του θέματος δεν θα περάσει απαρατήρητο από την ΕΕ, παρά την συντηρητική της στροφή.

Η πραγματική πρόκληση δεν είναι να φεύγουν πιο γρήγορα και περισσότεροι άνθρωποι από τη χώρα μας, αλλά να διαμορφώσουμε ένα δίκαιο, λειτουργικό, ευρωπαϊκά συντονισμένο σύστημα υποδοχής και – όταν χρειάζεται - επιστροφών.