Μια απο τις πιο ενδιαφέρουσες στρατηγικές παρεμβάσεις των τελευταίων χρόνων, έγινε από τον Yann LeCun, αντιπρόεδρο της Μeta, της εταιρείας που διαχειρίζεται το facebook. Ο Γαλλοαμερικανός, διακεκριμένος επιστήμονας και επιχειρηματίας, θεωρείται από τους κορυφαίους στην Τεχνητή Νοημοσύνη, έχει πλήρη εικόνα των σχετικών εξελίξεων στις δύο ακτές του Ατλαντικού, και με ένα post περιγράφει τη νέα, πολύ σημαντική πρόκληση που έχει μπροστά της η Ευρώπη:
«Γεια σου Ευρώπη, θέλεις μια ζωντανή βιομηχανία τεχνολογίας, σωστά; Είναι αρκετά απλό» γράφει και διατυπώνει επτά προτάσεις του φαίνονται απλές στη σύλληψη αλλά απαιτούν μια ριζική αλλαγή στο ευρωπαϊκό περιβάλλον.
«Οι ΗΠΑ –εκτιμά- φαίνεται να ‘χουν βαλθεί να καταστρέψουν το δημόσιο σύστημα χρηματοδότησης της έρευνας. Πολλοί επιστήμονες με έδρα τις ΗΠΑ αναζητούν ένα σχέδιο Β. Λοιπόν –εξηγεί- η Ευρώπη μπορεί να έχει την ευκαιρία να προσελκύσει μερικούς από τους καλύτερους επιστήμονες στον κόσμο. Γιατί αυτοί θα πάνε εκεί όπου έχουν τα μέσα για να είναι πιο δημιουργικοί και παραγωγικοί».
Τί τους προσελκύει; (1) Πρόσβαση σε κορυφαίους φοιτητές και νέους συνεργάτες. (2) Πρόσβαση σε χρηματοδότηση της έρευνας με λίγα διοικητικά έξοδα. (3) Καλές αποδοχές (συγκρίσιμες με τα κορυφαία πανεπιστήμια στις ΗΠΑ, την Ελβετία, τον Καναδά). (4) Ελευθερία να κάνουν έρευνα σε ό,τι θεωρούν πιο ελπιδοφόρο. (5) Πρόσβαση σε ερευνητικές εγκαταστάσεις (π.χ. υπολογιστική υποδομή). (6) Δυνατότητα συνεργασίας/συμβουλευτικής με τη βιομηχανία και τις νεοσύστατες επιχειρήσεις. (7) Μέτρια διδακτικά-διοικητικά καθήκοντα. Θα αναζητήσουν τον καλύτερο συνδυασμό αυτών των κριτηρίων στον ακαδημαϊκό χώρο, τη δημόσια έρευνα ή τη βιομηχανία.
Η ευρωπαϊκή ακαδημαϊκή κοινότητα –καταλήγει- αξιολογεί υψηλά τα (1) και (4), χαμηλά τα (2) -ακόμη και αν μπορείτε να πάρετε μια επιχορήγηση ERC- (5), (6) και (7), και πολύ χαμηλά το (3).
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία έχει χαμηλές τιμές σχεδόν σε κάθε κριτήριο, ιδίως στο (4), αλλά και στα (3) και (5) σε σύγκριση με τα κορυφαία εργαστήρια της βιομηχανίας των ΗΠΑ. Για να προσελκύσετε τα καλύτερα επιστημονικά και τεχνολογικά ταλέντα, κάντε τα επαγγέλματα της επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας ελκυστικά. Είναι αρκετά απλό –καταλήγει.
Είναι όμως έτοιμη η γηραιά ήπειρος να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση;
Είναι σαφές ότι η Ευρώπη έχει προγράμματα και πολιτικές που χρηματοδοτούν σε μεγάλο εύρος και βάθος την επιστημονική έρευνα αλλά, όπως το είχε θέσει ένας έμπειρος πολιτικός, «η ΕΕ ξέρει να μετατρέπει τα ευρώ σε ερευνητικά αποτελέσματα, απέχει όμως πολύ από το να μετατρέπει τα αποτελέσματα ξανά σε ευρώ». Έχει μια μεγάλη ευκαιρία να το μάθει στη νέα περίοδο που ανοίγει.
Να αποδείξει ότι η τεχνολογία και η καινοτομία μπορούν να συνυπάρχουν με την κοινωνική δικαιοσύνη, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων. Προς τούτο θα πρέπει να αξιοποιήσει την ευκαιρία που της προσφέρει ο Τραμπ, να προσελκύσει ταλαντούχους επιστήμονες, και να εκσυγχρονίσει και ενισχύσει τη βιομηχανική βάση της οικονομίας της. Θα είναι ένα σημαντικό βήμα για την αναγέννηση του ευρωπαϊκού ονείρου.
(*) Ο Γιάννης Κωτσής Γιανναράκης είναι Συντονιστής του κόμβου Ψηφιακής Καινοτομίας GR digiGOV-innoHUB, Έχει διατελέσει Γενικός Διευθυντής της Ιντερνετικής Πύλης in.gr
