Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η ηγέτιδα της γαλλικής ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν είναι πιο κοντά από ποτέ στην κατάκτηση της προεδρίας. Αλλά μια δίκη που ξεκινά τη Δευτέρα (σήμερα) θα μπορούσε να ανατρέψει το πολιτικό της μέλλον.
Η Λεπέν, το κόμμα της Εθνικός Συναγερμός και άλλα 26 άτομα - μεταξύ των οποίων νυν και πρώην Γάλλοι νομοθέτες και ευρωβουλευτές - κατηγορούνται για υπεξαίρεση κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μέσω ενός «συστήματος», όπως το χαρακτήρισαν οι εισαγγελείς, που ανέθετε συμβάσεις για κοινοβουλευτικούς βοηθούς σε άτομα που εργάζονταν κυρίως σε κομματικές λειτουργίες και όχι σε υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά παράβαση των κανόνων της ΕΕ. Το φερόμενο σύστημα έλαβε χώρα μεταξύ 2004 και 2016.
Η Λεπέν έχει επανειλημμένα αρνηθεί οποιαδήποτε αδικοπραξία.
Το διακύβευμα είναι τεράστιο για την τρεις φορές υποψήφια για την Γαλλική προεδρία. Εάν κριθεί ένοχη μετά τη δίμηνη δίκη, θα μπορούσε να αντιμετωπίσει μέγιστη ποινή 10 ετών πίσω από τα κάγκελα και πρόστιμο που μπορεί να φτάσει το 1 εκατομμύριο ευρώ. Αν και μια φυλάκιση τέτοιας διάρκειας είναι απίθανη, αντιμετωπίζει επίσης πιθανή πενταετή απαγόρευση υποψηφιότητας για δημόσιο αξίωμα που θα την εμποδίσει να θέσει υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του 2027.
Η Λεπέν έχει ήδη δηλώσει ότι σκοπεύει να κατέβει υποψήφια σε αυτή την αναμέτρηση. Πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι, εάν οι προεδρικές εκλογές διεξάγονταν σήμερα, η Λεπέν θα μπορούσε να λάβει έως και το 40% των ψήφων στον πρώτο γύρο, ανάλογα με το ποιος θα έθετε υποψηφιότητα εναντίον της. Η Λεπέν συγκέντρωσε λίγο πάνω από 23% στην τελευταία προεδρική αναμέτρηση και έχασε στον δεύτερο γύρο με 41% των ψήφων.
Οι εισαγγελείς ανέφεραν σε ανακοίνωσή τους ότι ενημερώθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ότι ο Εθνικός Συναγερμός ξόδευε εκατομμύρια ευρώ ετησίως σε κοινοβουλευτικούς βοηθούς, η πλειονότητα των οποίων κατείχε θέσεις-κλειδιά στο κόμμα.
«Οι δικηγόροι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πιστεύουν ότι, σε αυτή την περίπτωση, το Κοινοβούλιο έχει υποστεί τόσο οικονομική ζημία όσο και ζημία στη φήμη του», ανέφερε η υπηρεσία Τύπου του Κοινοβουλίου σε δήλωσή της προς το POLITICO.
Άλλες προσωπικότητες υψηλού προφίλ της γαλλικής ακροδεξιάς εμπλέκονται επίσης, όπως ο Ζαν-Μαρί Λεπέν, ιδρυτής του κόμματος και πατέρας της Μαρίν, καθώς και άλλοι εκλεγμένοι αξιωματούχοι, όπως ο Λουί Αλιό, δήμαρχος της πόλης Περπινιάν της νότιας Γαλλίας και πρώην σύντροφος της Μαρίν Λεπέν.
Ο Ζαν-Μαρί, ο οποίος είναι 96 ετών, θα απουσιάσει από τη δίκη και έχει τεθεί υπό νομική προστασία λόγω της φθίνουσας υγείας του.
Πολιτιστικές διαφορές
Ο Εθνικός Συναγερμός δεν είναι το πρώτο γαλλικό κόμμα που αντιμετωπίζει κατηγορίες για κατάχρηση κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για εγχώριες δραστηριότητες.
Νωρίτερα φέτος, το κεντρώο Δημοκρατικό Κίνημα (MoDem), μέρος του συνασπισμού που υποστηρίζει τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν, τιμωρήθηκε με πρόστιμο 300.000 ευρώ για παρόμοιες κατηγορίες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είχε αρχικά υπολογίσει απώλειες ύψους 1,4 εκατομμυρίων ευρώ από το σύστημα του MoDem, αλλά αργότερα μείωσε το ποσό σε 293.000 ευρώ, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Το πιο προβεβλημένο πρόσωπο στην υπόθεση MoDem ήταν ο Φρανσουά Μπαϊρού, ο πρώτος υπουργός Δικαιοσύνης του Μακρόν και ένα από τα πρώτα πολιτικά βαρίδια που έριξαν την υποστήριξή τους στον Γάλλο πρόεδρο. Ο Μπαϊρού αθωώθηκε λόγω εύλογων αμφιβολιών, αλλά σε πολλά άλλα στελέχη του κόμματος, συμπεριλαμβανομένων πέντε πρώην ευρωβουλευτών, επιβλήθηκαν πρόστιμα ή ποινές φυλάκισης με αναστολή.
Ο Εθνικός Συναγερμός υποστηρίζει ότι οι υποθέσεις αυτές οφείλονται στις πολιτισμικές διαφορές στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες ως προς το τι συνιστά υπάλληλος ενός πολιτικού κόμματος.
«Στα γαλλικά πολιτικά κόμματα, η μισθοδοσία είναι η εξαίρεση και ο εθελοντισμός είναι ο κανόνας, αλλά αυτό δεν συμβαίνει σε άλλες ευρωπαϊκές πολιτικές κουλτούρες», δήλωσε κορυφαίο στέλεχος του Εθνικού Συναγερμού, το οποίο μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει ειλικρινά τη δίκη χωρίς να επηρεάσει την έκβασή της. «Η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Καταπολέμησης της Απάτης στην πολιτική είναι παράλογη. Εάν ένας βοηθός είναι μέλος του κόμματος, τους δείχνει κόκκινη κάρτα», δήλωσε ο αξιωματούχος.
Ο Ζορντάν Μπαρντελά, ο σημερινός πρόεδρος του Εθνικού Συναγερμού, σημειωτέον δεν δικάζεται. Δεν είχε ακόμη εκλεγεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ούτε κατείχε καίριες θέσεις στο κόμμα κατά την επίμαχη περίοδο.
Αφού ηγήθηκε της επιτυχημένης εκστρατείας του κόμματος στις ευρωεκλογές και διαδραμάτισε ζωτικό ρόλο στην προεκλογική εκστρατεία στις πρόωρες γαλλικές εκλογές που ακολούθησαν, η αυξανόμενη επιρροή και δημοτικότητα του Μπαρντελά δημιούργησε τις προϋποθέσεις για μια πιθανή μάχη για την ηγεσία μεταξύ της Λεπέν και του προστατευόμενού της. Ο Εθνικός Συναγερμός επέμεινε δημοσίως ότι το ζευγάρι έχει δεσμευτεί να κατέβει μαζί ως «εισιτήριο», με τη Λεπέν να στοχεύει στην προεδρία και, αν κερδίσει, να τοποθετήσει τον Μπαρντελά ως πρωθυπουργό.
Αλλά αν η Λεπέν κριθεί ένοχη, η διαδικασία διαδοχής θα μπορούσε να έρθει πιο γρήγορα απ' ό,τι της αρέσει.
«Στην πολιτική, πολλοί δεν αντέχουν τη σκέψη ότι θα αντικατασταθούν. Για μένα είναι ανακούφιση - όχι ότι νομίζω ότι θα καταδικαστώ», δήλωσε η Λεπέν σε ντοκιμαντέρ που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο. Πρόσθεσε ότι ο Μπαρντελά, 29 ετών, έχει το «κύρος και την αυτοπεποίθηση» για να αναλάβει.
Ωστόσο, νέες αποκαλύψεις θα μπορούσαν να θολώσουν το μέλλον του Μπαρντελά. Σύμφωνα με δημοσίευμα της αριστερής εφημερίδας Libération, ο Μπαρντελά φέρεται να υπέβαλε πλαστά έγγραφα στους ερευνητές για να αποδείξει ότι εργαζόταν σε κοινοβουλευτικές υποθέσεις και όχι σε κομματικές, το 2015, ενώ εργαζόταν ως βοηθός του πρώην ευρωβουλευτή Ζαν-Φρανσουά Ζαλκ.
Ο Μπαρντελά χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς «ψευδείς» στο X μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ της Libération. Ο Εθνικός Συναγερμός ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι η δημοσίευση του ρεπορτάζ λίγες ημέρες πριν από την έναρξη της δίκης ήταν μια «χονδροειδής προσπάθεια» να ανατραπεί η διαδικασία. «Κανείς δεν θα ξεγελαστεί», ανέφερε η ανακοίνωση.
Οφέλη από μια δίκη
Ενώ οι ποινικές δίκες έχουν ιστορικά αποδειχθεί επιζήμιες για τους πολιτικούς, ο Εθνικός Συναγερμός ελπίζει να πάρει μια σελίδα από το εγχειρίδιο του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και να χρησιμοποιήσει τη διαδικασία προς όφελός του. Η Λεπέν μπορεί να μην πουλάει φωτογραφίες της όπως έκανε ο Τραμπ, αλλά είναι αποφασισμένη να παραμείνει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος καθ' όλη τη διάρκεια της δίκης.
«Η Μαρίν θα είναι πολύ παρούσα, πολύ εμπλεκόμενη στη δίκη της και έχει σχεδιάσει την ατζέντα της αναλόγως. Θέλει να είναι στο δικαστήριο όσο το δυνατόν περισσότερες ημέρες», δήλωσε υψηλόβαθμος νομικός του Εθνικού Συναγερμού και στενός σύμμαχος της Λεπέν, στον οποίο παραχωρήθηκε ανωνυμία για να συζητήσει μια νομική στρατηγική.
Πρόσθεσε ότι η Λεπέν πιστεύει ότι η παρουσία της θα μπορούσε να επηρεάσει το αποτέλεσμα, ιδίως δεδομένης της προηγούμενης καριέρας της ως δικηγόρου πριν εισέλθει στην πολιτική.
«Θα είναι σαν να έχει επιστρέψει με την τήβεννο του δικηγόρου», είπε χαρακτηριστικά.
Παρά τις πιθανές συνέπειες, ορισμένοι στο κόμμα θεωρούν μια ένοχη ετυμηγορία διαχειρίσιμη. Πιστεύουν ότι οι υποστηρικτές του κόμματος μπορεί να σταθούν στο πλευρό της Λεπέν, ανεξάρτητα από το τι θα αποφασίσουν τα δικαστήρια.
«Πάντα χειριζόμασταν πολύ καλά τις δικαστικές αποφάσεις και οι ψηφοφόροι μας το έκαναν ακόμη καλύτερα», δήλωσε ο νομικός του Εθνικού Συναγερμού.
