Το 2006, την προηγούμενη φορά που το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ βρέθηκαν σε πόλεμο, η ισραηλινή αεροπορία ολοκλήρωσε τα χτυπήματα στους προεγκεκριμένους στόχους της μέσα στην πρώτη εβδομάδα. Για το υπόλοιπο του πολέμου των 34 ημερών, Ισραηλινοί πιλότοι πετούσαν με τα καλύτερα πολεμικά αεροσκάφη του κόσμου, αλλά χτύπησαν μόνο θέσεις της Χεζμπολάχ που εκτέθηκαν στις μάχες και όχι στρατηγικές τοποθεσίες που εντοπίστηκαν μετά από χρόνια κατασκοπείας και προσεκτικής έρευνας.
Εκείνος ο πόλεμος ολοκληρώθηκε με ένα αδιέξοδο μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ.
Τώρα, καθώς οι μεγάλης κλίμακας ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στον Λίβανο ωθούν τους δύο ορκισμένους εχθρούς στα πρόθυρα ενός ακόμα πολέμου πλήρους κλίμακας, τα στρατιωτικά διδάγματα που άντλησαν (ή δεν έμαθαν) και οι δύο πλευρές από το 2006, θα μπορούσαν να αναδιαμορφώσουν την περιοχή και να καθορίσουν εάν η μια ή η άλλη πλευρά μπορεί να φτάσει στη νίκη.
«Το πιο σημαντικό μάθημα από το 2006 ήταν να μάθουμε (κάτι που είναι σχεδόν αδύνατο) να είμαστε πιο συγκρατημένοι», είπε ο Εχούντ Ολμέρτ, πρωθυπουργός του Ισραήλ κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2006. «Μια πλήρης σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ, η οποία θα μπορούσε να επεκταθεί σε πλήρη σύγκρουση με το Ιράν, θα είναι πολύ οδυνηρή, πολύ αιματηρή».
Η έλλειψη μιας οριστικής νίκης το 2006 στοίχειωσε την πρωθυπουργία του Ολμέρτ. Στα χρόνια που ακολούθησαν, ο ισραηλινός στρατός μελέτησε τις αποτυχίες του και άντλησε μαθήματα από τους σποραδικούς πολέμους του εναντίον της Χαμάς. Το αποτέλεσμα είναι αυτό που ο Αβίβ Κοτσάβι, ο προηγούμενος αρχηγός του επιτελείου του ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων, περιέγραψε το 2020 ως το «δόγμα της νίκης».
Τράπεζα ελεγμένων στόχων: Συμπεριλαμβάνει χιλιάδες ελεγμένους στόχους, σύμφωνα με Ισραηλινούς στρατιωτικούς αξιωματούχους, σε σύγκριση με τους δεκάδες που υπήρχαν στην αρχή του πολέμου του 2006.
Διαθέτοντας πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν κατά τη διάρκεια μικρών μαχών με τη Χεζμπολάχ, η στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών του Ισραήλ προσθέτει και ενημερώνει συνεχώς στόχους σε αυτόν τον κατάλογο, χρησιμοποιώντας δορυφόρους, drones και πληροφορίες κατασκόπων από όλη την περιοχή.
Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον Σλόμο Μοφάζ, πρώην επικεφαλής της αντιτρομοκρατικής ομάδας στις υπηρεσίες πληροφοριών του IDF, είναι μια πυκνή «εικόνα πληροφοριών» για την οργάνωση της Χεζμπολάχ, από τοποθεσίες πυραύλων έως τις δομές διοίκησης.
Τη Δευτέρα, καθώς η ισραηλινή αεροπορία άρχισε να σφυροκοπά τον Λίβανο, το «δόγμα της νίκης» εμφανίστηκε πλήρως με δεκάδες πολεμικά μαχητικά αεροσκάφη και μη επανδρωμένα που πετούσαν σε ταυτόχρονες εναντίον 1.600 στόχων, προκαλώντας φόβο και πανικό σε όλο τον Λίβανο, στην πιο θανατηφόρα ημέρα της χώρας εδώ και δεκαετίες. Ο Φιράς Αμπιάντ, υπουργός Υγείας του Λιβάνου, είπε ότι η βομβιστική επιδρομή ήταν ένα κύμα «μακελειού» που έπληξε ιατρικά κέντρα, ασθενοφόρα και πολίτες που είχαν τραπεί σε φυγή.
Ο βομβαρδισμός από το Ισραήλ, το οποίο ισχυρίστηκε ότι επικεντρώθηκε σε αποθήκες όπλων και άλλες υποδομές της Χεζμπολάχ, αποτέλεσε τη δεύτερη φάση του σχεδίου. Η πρώτη φάση, είπε ο Μοφάζ, στόχευε την ηγεσία της Χεζμπολάχ, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας στις 30 Ιουλίου του Φουάντ Σουκρ, του ανώτατου διοικητή της, και της εξάλειψης, την περασμένη εβδομάδα, ομάδας ανώτερων στελεχών της επίλεκτης μονάδας Ραντβάν, κατά τη διάρκεια μυστικής συνάντησης στη Βηρυτό.
«Μπορείτε ήδη να δείτε -από τις στοχευμένες δολοφονίες των τελευταίων εβδομάδων- την ποιότητα των πληροφοριών», είπε ο Μοφάζ.
Ο απώτερος στόχος της εξελισσόμενης εκστρατείας στον Λίβανο, σύμφωνα με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, είναι να περιορίσει τις δυνατότητες της Χεζμπολάχ και να την αναγκάσει να αποσύρει τις επίλεκτες μονάδες της Ραντβάν μακριά από τα βόρεια σύνορα του Ισραήλ.
Αλλά για να το πετύχει αυτό, πρέπει να πετύχει και το «δόγμα της νίκης», το οποίο επιδιώκει να καταστρέψει γρήγορα τις δυνατότητες της Χεζμπολάχ, προτού η διεθνής οργή για τις απώλειες αμάχων αναγκάσει το Ισραήλ να σταματήσει. Τα ισραηλινά χτυπήματα σκότωσαν περισσότερους από 550 ανθρώπους από τη Δευτέρα και τραυματίστηκαν πάνω από 2.000.
«Ουσιαστικά, στοχεύουμε τις μάχιμες υποδομές που έχει χτίσει η Χεζμπολάχ τα τελευταία 20 χρόνια», δήλωσε ο αρχηγός του IDF Χέρτσι Χαλέβι μετά την πρώτη ολόκληρη μέρα βομβαρδισμού. «Προετοιμαζόμαστε για την επόμενη φάση».
Πολιτικοί υπολογισμοί: Το πώς θα συνεχιστεί η εκστρατεία του Ισραήλ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους πολιτικούς υπολογισμούς του Νετανιάχου - δυτικοί διπλωμάτες επισημαίνουν ότι μια διπλωματική εναλλακτική σε αυτήν την εκστρατεία υπάρχει εδώ και μήνες. Η Χεζμπολάχ έχει δηλώσει ότι θα σταματήσει τις διασυνοριακές της επιθέσεις εάν το Ισραήλ συμφωνήσει με τη Χαμάς για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.
Εξαρτάται επίσης από τον ορισμό του Νετανιάχου για την «ολική νίκη». Στη Γάζα, όπου η Χαμάς εξακολουθεί να κρατά πάνω από 100 ομήρους και αρνείται να παραδοθεί, οι νεκροί έχουν ξεπεράσει τους 41.000, σύμφωνα με Παλαιστίνιους αξιωματούχους υγείας, χωρίς κανένα σημάδι νικηφόρας εξόδου.
«Ενώ προφανώς απέτυχαν να «καταστρέψουν» τη Χαμάς, έχουν κάνει τεράστια ζημιά στη στρατιωτική της ικανότητα», είπε ο σερ Τζον Σόγιερς, ο οποίος μέχρι το 2014 ήταν επικεφαλής της MI6, της υπηρεσίας εξωτερικών πληροφοριών του Ηνωμένου Βασιλείου.
Προς το παρόν, ο Νετανιάχου έχει πει ότι η εκστρατεία στον Λίβανο, την οποία ο Ισραηλινός Στρατός ονόμασε «Επιχείρηση Βόρεια Βέλη», περιορίζεται να καταστήσει το βόρειο Ισραήλ αρκετά ασφαλές ώστε οι 60.000 εκτοπισμένοι πολίτες να επιστρέψουν στα σπίτια τους, ένα χρόνο αφότου η Χεζμπολάχ άρχισε να βομβαρδίζει τη συνοριακή περιοχή σε ένδειξη αλληλεγγύης με τη Χαμάς.
Για να γίνει αυτό, ο ισραηλινός στρατός θα χρειαστεί να επιτύχει δύο βασικούς στόχους, είπαν οι αναλυτές: να περιορίσει το οπλοστάσιο της Χεζμπολάχ που εκτιμάται ότι διαθέτει έως και 200.000 ρουκέτες και βαλλιστικούς πυραύλους μικρού βεληνεκούς και να αναγκάσει τους μαχητές της Χεζμπολάχ να αποσυρθούν βόρεια του ποταμού Λιτάνι.
Ο πρώτος στόχος αφορά την αεροπορική εκστρατεία που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη. Οι 1.600 στόχοι που έπληξε το Ισραήλ τη Δευτέρα ήταν τεράστιοι σε κλίμακα. Η ένταση ήταν διπλάσια από ό,τι τις δύο πρώτες ημέρες της εκστρατείας βομβαρδισμού του Ισραήλ στη Γάζα πέρυσι και οκταπλάσια από τον μέσο όρο των 200 στόχων την ημέρα, που χτυπήθηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου στον Λίβανο το 2006.
Η Χεζμπολάχ έχει επίσης αντλήσει διδάγματα από τον πόλεμο του 2006. Έχει εισαγάγει ιρανική τεχνολογία πυραύλων και drone, έχει εκπαιδεύσει τα στελέχη της και έχει σκάψει ένα δίκτυο σηράγγων που πιστεύεται ότι είναι μεγαλύτερο από αυτό της Χαμάς στη Γάζα. Αν και σκαμμένο μέσα από μαλακό ψαμμίτη, το «μετρό» της Χαμάς έχει αποδειχθεί δύσκολο να καταστραφεί, αδιαπέραστο από την ισραηλινή ηλεκτρονική επιτήρηση και ένα αποτελεσματικό καταφύγιο για τους μαχητές και τα όπλα τους.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, η Χεζμπολάχ έχει χαρτογραφήσει πιθανούς ισραηλινούς στόχους και μελέτησε πώς το Ισραήλ ανταποκρίνεται στις επιθέσεις του με μη επανδρωμένα αεροσκάφη, συμπεριλαμβανομένων αρκετών που διέφυγαν από τα συστήματα αεράμυνας. «Έμαθαν, μάθαμε και εμείς», είπε ο Μοφάζ, ο οποίος τώρα ηγείται του Κέντρου Κατασκοπείας και Πληροφοριών Τρομοκρατίας του Ισραήλ.
Μέχρι στιγμής, η Χεζμπολάχ δεν έχει εξαπολύσει κανέναν από τους βαλλιστικούς πυραύλους ακριβείας της και οι περιορισμένες ρουκέτες της έχουν σε μεγάλο βαθμό αναχαιτιστεί. Αλλά αυτό θα μπορούσε να αλλάξει. Μια πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο Reichman προειδοποίησε ότι η Χεζμπολάχ θα μπορούσε να εκτοξεύει έως και 3.000 ρουκέτες και πυραύλους την ημέρα, σε πυκνά κύματα σχεδιασμένα να εξαντλήσουν την ισραηλινή αεράμυνα εστιάζοντας σε μεμονωμένους στόχους, από στρατιωτικές βάσεις μέχρι πόλεις.
«Οι επόμενες μέρες είναι κρίσιμες», δήλωσε ο Μοχανάντ Χάγκε Αλί, αναπληρωτής διευθυντής έρευνας στο Carnegie Center στη Βηρυτό. Εάν η Χεζμπολάχ αποδεχτεί μια κατάπαυση του πυρός με το Ισραήλ χωρίς αντίστοιχη στη Γάζα, «όλοι οι μέχρι τώρα θάνατοι θα ήταν μάταιοι», είπε. «Αλλά αν δείξει ότι μπορεί ακόμα να αντεπιτεθεί με δύναμη, θα κάνει τεράστια διαφορά... Θα βοηθούσε στην αποκατάσταση του ηθικού και στη συνέχιση του αγώνα».
Θα προκαλούσε επίσης έναν νέο γύρο κλιμάκωσης από το Ισραήλ, σύμφωνα με αρκετούς Ισραηλινούς αξιωματούχους. Ο Ισραηλινός Στρατός θα ανταποκριθεί σε ένα χτύπημα από πύραυλο της Χεζμπολάχ στο κεντρικό Ισραήλ, πλήττοντας ένα ευρύτερο φάσμα στόχων στο προπύργιο της ένοπλής οργάνωσης, στη νότια Βηρυτό, κλιμακώνοντας από στοχευμένες δολοφονίες σε σημαντικές αεροπορικές επιδρομές, είπε αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί.
Η χερσαία επίθεση: Σε σύγκριση με την αεροπορική εκστρατεία, οποιαδήποτε επακόλουθη χερσαία επίθεση θα ήταν πολύ πιο περίπλοκη και επικίνδυνη. Η ισραηλινή εισβολή στον Λίβανο το 1982, η οποία είχε στόχο να δημιουργήσει μια παρόμοια βόρεια «ζώνη ασφαλείας», εξακολουθεί να θεωρείται το Βιετνάμ της χώρας. Επιπλέον, ο ισραηλινός στρατός είναι κουρασμένος μετά από ένα χρόνο πολέμου στη Γάζα.
Ο Μοφάζ περιέγραψε μια χερσαία επιχείρηση ως «το τελευταίο στάδιο» και προειδοποίησε ότι δεν θα έδινε μεγάλο πλεονέκτημα στο Ισραήλ. Επισήμανε ότι το Ισραήλ έχει επί του παρόντος μόνο τρεις μεραρχίες στο βορρά, τον ίδιο αριθμό που ανέπτυξε κατά τον αποτυχημένο πόλεμο του Λιβάνου το 2006 και λιγότερες από τις τέσσερις μεραρχίες που πολέμησαν στη Γάζα. Εκτιμά ότι μια χερσαία επίθεση «δεν είναι θέμα των επόμενων ημερών ή ακόμη και εβδομάδων». Αλλά μπορεί να γίνει. Χθες, ο στρατός του Ισραήλ ανακοίνωσε ότι καλεί δύο συντάγματα εφέδρων, ενώ ο αρχηγός του επιτελείου του στρατού είπε στους στρατιώτες ότι οι αεροπορικές επιδρομές προετοιμάζουν «το έδαφος για την πιθανή είσοδό σας».
Εάν αυτό είναι το προοίμιο μιας ολοκληρωμένης χερσαίας επίθεσης, ο πρώην πρωθυπουργός Ολμέρτ είπε ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ποιος θα κερδίσει τελικά ή για το κόστος και για τις δύο πλευρές. «Στο τέλος της ημέρας, σημείωσε, το Ισραήλ θα επιβιώσει και η Χεζμπολάχ μπορεί να υποστεί μια τέτοια καταστροφή που θα την εξοντώσει και θα αφήσει μεγάλα τμήματα του Λιβάνου σε ερείπια. Αλλά και το Ισραήλ θα υποφέρει πολύ».
