ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

40 cartes pour comprendre le conflit Israel-Palestine Le Monde/Hors-série (Juillet – Septembre 2024), σελίδες 116

Στην σειρά έκτακτων εκδόσεων του γαλλικής Μοντ, με μακρά παράδοση παρακολούθησης των εξελίξεων του Μεσανατολικού (όπως άλλωστε το θέλει και η γαλλική…), μια ιδιαίτερη και εξαιρετικά διαφωτιστική προσέγγιση της εκρηκτικής σύγκρουσης Ισραήλ-Παλαιστίνης «μέσα από τους χάρτες». Άλλη παράδοση, κι αυτή, των Γάλλων να χρησιμοποιούν τους χάρτες/την προσέγγιση των χαρτογράφων προκειμένου να φωτίζουν την συζήτηση των γεωπολιτικών θεμάτων, να «δείχνουν» τα διακυβεύματα και τις εξελίξεις σ’ ένα γενικό μεν, πλην ενδιαφερόμενο κοινό.

Εισάγοντας την ανάλυση αυτή, ο Michel Lefebvre αναδεικνύει εξαρχής το σοκ που προέκυψε ανάμεσα στις 6 και στις 7 Οκτωβρίου του 2023. Την πρώτη μέρα, «το Ισραήλ κοιμάται [με] το Παλαιστινιακό ζήτημα να μην βρίσκεται πλέον στην ημερήσια διάταξη της διεθνούς διπλωματίας». Γιατί αυτό; Επειδή οι συμφωνίες του Αβραάμ που είχαν υπογραφεί μεταξύ Ισραήλ και κάποιων Αραβικών χωρών «δείχνουν ότι τα καθεστώτα [των δεύτερων] περισσότερο νοιάζονται για την δική τους τύχη, παρά για την τύχη των Παλαιστινίων» (η δε Σαουδική Αραβία ετοιμάζεται να κινηθεί προς την ίδια κατεύθυνση). Ο Μπινιαμίν Νετανιάχου «βρίσκεται επικεφαλής συνασπισμού που περιλαμβάνει υπουργούς ευθέως ρατσιστές, που στηρίζουν τον εποικισμό της Δυτικής Όχθης». Η Χαμάς, περίκλειστη στην Λωρίδα της Γάζας , γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στην Δυτική Όχθη, «που μέχρι τότε ήταν το οχυρό της Παλαιστινιακής Αρχής».

Ύστερα όμως, «στις 7 Οκτωβρίου, το Ισραήλ ξύπνησε μέσα στην φρίκη» με την βίαιη επίθεση της Χαμάς, τις δολοφονίες, την απαγωγή ομήρων. Η συνέχεια γνωστή, με την είσοδο – που εξελίχθηκε σε εισβολή – του Ισραήλ στην Λωρίδα της Γάζας (το κοντέρ, όταν έκλεινε το Αφιέρωμα της Μοντ ήταν στους 30.000 νεκρούς), με τον «στόχο καταστροφής της Χαμάς στα τούνελ να μην έχει επιτευχθεί», με τις διαπραγματεύσεις για την ελευθέρωση των ομήρων να σέρνονται, με το αύριο της Γάζας (αλλά και της Δυτικής Όχθης) στην ομίχλη.

Στη συνέχεια, οι 40 χάρτες, που στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότεροι με infographics, συνοδευμένοι από επεξηγηματικά κείμενα δείχνουν πρώτα-πρώτα τι υπήρξε η επίθεση του Χαμάς – ήδη με την ωμή διαπίστωση ότι «ο πόλεμος στην Γάζα μπορεί να επιφέρει θανατηφόρο πλήγμα στην παγκόσμια τάξη», αλλά και με την παρουσίαση του δικτύου των τούνελ της Χαμάς, ή πάλι των εκκενώσεων πληθυσμών από την πόλη της Γάζας στον βορρά της λωρίδας μέχρι την Ράφα, στα σύνορα με την Αίγυπτο στον νότο. Προσπαθούν οι χάρτες και τα infographics να δείξουν την στρατηγική των Ισραηλινών επί του πεδίου και παράλληλα αποτυπώνουν και την έκταση της καταστροφής στην Γάζα (από δίπλα, και την κατάσταση στην Δυτική Όχθη).

Μια διαδοχή από χάρτες και αναλύσεις ή/και συνεντεύξεις παρουσιάζουν εν συνεχεία την όλο και βαθύτερη αντιπαλότητα Ισραήλ-Παλαιστινίων. «Η αιχμή του δόρατος ενός πολέμου μέχρι τελικής πτώσεως: ο ριζοσπαστικός ισλαμισμός και ο ριζοσπαστικός εβραϊσμός», η διεκδίκηση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ. αλλά’ ας μην χάνεται από τα μάτια και η σημασία του δημογραφικού, ή πάλιν η μάχη για το νερό «που κερδήθηκε από το Ισραήλ». Η προβολή αυτής της σύρραξης στο ευρύτερο πεδίο του Μεσανατολικού γίνεται επίσης με μια διαδοχή χαρτών που εικονογραφούν τον «άξονα της αντίστασης» που έχει διαμορφωθεί, με Ιράν και Χούθι και Χεζμπολλά στο προσκήνιο, με την καταγραφή των πολεμικών δυνάμεων στην περιοχή και την συνάρθρωση των συμμαχιών (σημειωτέον ότι ο κεντρικός χάρτης ενσωματώνει στο επιχείρημα Αίγυπτο και Τουρκία …). Ακόμη περισσότερο όμως αποτυπώνεται «το ρήγμα μεταξύ των Δυτικών και ενός τμήματος του Παγκόσμιου Νότου»: πάντως οι αρχικές διεθνείς εκδηλώσεις στήριξης προς το Ισραήλ/καταδίκης της Χαμάς μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου δεν συγκρίνονται θετικά με τον χάρτη που αποτυπώνει τις τοποθετήσεις π.χ. απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία…

Με την προσπάθεια ιστορικής εντιμότητας ενός μεγάλου διεθνούς Μέσου Ενημέρωσης όπως ο Μοντ, ένα τελικό τμήμα του Αφιερώματος παρακολουθεί την πηγή δημιουργίας της σύγκρουσης: Από την «Παλαιστίνη, μια γη που υπήρξε δυο φορές υπεσχημένη»: Ο Βρετανός λόρδος Μπάλφουρ στηρίζει ήδη το 1917 το αίτημα των – τότε – Σιωνιστών για πατρίδα μετά αιώνες περιπλάνησης, η Κοινωνία των Εθνών δίνει σε Γαλλία και Βρετανία «διπλή εντολή», η Οθωμανική Αυτοκρατορία καταρρέει και οι Άραβες διεκδικούν ανεξαρτησία) μέχρι την δηλητηριαστική «κληρονομιά των αποικιακών συνόρων στην Εγγύς Ανατολή». Ενώ δεν λείπει και η παρουσίαση του αποτυπώματος των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών…

[Όπως ήδη σημειώσαμε, ο Μοντ δεν μπορούσε να παραλείψει την παράθεση των θέσεων που έχει υποστηρίξει – διαχρονικά, σε πρωτοσέλιδα ή/και κεντρική αρθρογραφία – το θέμα Ισραήλ/Παλαιστίνης. Με αρκετές διακυμάνσεις…]

Εάν θέλετε κάθε πρωί το ενημερωτικό δελτίο του KReport στο email σας και πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενό μας, κάντε μια δοκιμαστική συνδρομή!