Της ανταποκρίτριας της Repubblica στο Παρίσι, Anais Ginori
ΠΑΡΙΣΙ – Η διανοούμενη Caroline Fourest, διευθύντρια του εβδομαδιαίου Franc-Tireur και ειδική στα συστήματα παραπληροφόρησης, είχε καταγγείλει πριν λίγες εβδομάδες τον «υβριδικό πόλεμο» της Ρωσίας κατά των Αγώνων του Παρισιού. «Σήμερα το βλέπουμε σε δράση -παρατηρεί η Fourest με αφορμή την πολεμική σχετικά με την πυγμάχο Ιμάν Κελίφ- αλλά ως πρώτη απάντηση θα ήθελα να πω ότι δεν πρέπει να πέσουμε σε μια παγίδα».
Ποια;
«Δεν αρκεί να πούμε ότι πρόκειται απλώς για fake news ή ότι πρόκειται αποκλειστικά για μια χειραγώγηση από τη φιλορωσική ακροδεξιάς. Πρέπει να ξεσκεπάσουμε το ανορθολογικό και υπερβολικό στοιχείο αυτής της εκστρατείας παραπληροφόρησης σχετικά με την Αλγερινή πυγμάχο, αλλά ταυτόχρονα να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχει ένας νόμιμος διάλογος για το πώς να δημιουργήσουμε αθλητικές κατηγορίες που θα βοηθήσουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας των αγώνων. Το ζήτημα του φύλου υπάρχει, διαπερνά τον αθλητισμό, αλλά πρέπει να αντιμετωπιστεί με ηρεμία και σοβαρότητα, και όχι με την βιασύνη μιας αθλητικής απόσυρσης που στη συνέχεια γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης».
Τι γνώμη σχηματίσατε για την αποχώρηση της Angela Carini;
«Πέρα από τις πραγματικές προθέσεις της Ιταλίδας πυγμάχου, μου φαίνεται ξεκάθαρο ότι βρισκόμαστε μπροστά σε έναν τυπικό 'blitz παραπληροφόρησης'. Ας τα πάρουμε από την αρχή. Διαδίδεται αυτή η φήμη, που την σπρώχνει το ρωσικό πρακτορείο Tass, ότι η Αλγερινή πυγμάχος δεν πέρασε ένα τεστ θηλυκότητας της ομοσπονδίας πυγμαχίας Iba. Πρώτη ένσταση: η ομοσπονδία αρνείται ότι έγινε χρωμοσωμικό τεστ, οπότε για τι μιλάμε; Ένα τεστ θηλυκότητας δεν σημαίνει τίποτα. Δεύτερη ένσταση: ο αποκλεισμός της Αλγερινής πυγμάχου αποφασίστηκε από μια ομοσπονδία που δεν αναγνωρίζεται πλέον από τη ΔΟΕ γιατί είναι στα χέρια της Gazprom και των Ρώσων, με σοβαρά προβλήματα αξιοπιστίας. Επομένως έχουμε μια απαξιωμένη ομοσπονδία πυγμαχίας στον αθλητικό κόσμο που κάνει ένα τεστ θηλυκότητας που δεν αντιστοιχεί σε τίποτα, διογκωμένο από ένα ρωσικό πρακτορείο για να παρουσιάσει ως άνδρα μια γυναίκα πυγμάχο. Ότι είναι γυναίκα το λέει το ληξιαρχείο, οι φωτογραφίες της ως παιδί. Ιδού όμως όλα τα συστατικά για να δημιουργηθεί ακριβώς το είδος της πολεμικής που αρέσει στα ρωσικά ρομπότ και την ακροδεξιά, με στόχο να εμποδίσουν την ομαλή διεξαγωγή αυτών των Αγώνων».
Γιατί;
«Το Παρίσι 2024 είναι μαύρο πρόβατο για τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Όλα τα ρωσικά συστήματα παραπληροφόρησης έχουν κινητοποιηθεί αυτή την περίοδο. Και το ζήτημα του φύλου είναι μία από τις πολλές εμμονές τους για να ριζοσπαστικοποιήσουν απόψεις και να επιτρέψουν την πόλωση της συζήτησης όπως συμβαίνει με την Αλγερινή πυγμάχο. Πριν από την έναρξη των Αγώνων, δημοσιεύσαμε στο Franc-Tireur μια μεγάλη έρευνα με τον ερευνητή David Colon, αποδεικνύοντας ότι η Ρωσία έχει δημιουργήσει από το μηδέν ιστοσελίδες και προφίλ που μοιάζουν με κανονικά ενημερωτικά μέσα για να παράγουν και να διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις για το Παρίσι 2024. Η υπηρεσία παραπληροφόρησης της Gru -η ρωσική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών- χάρη στην Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να δημιουργήσει σε λίγα λεπτά εκατοντάδες χιλιάδες ψεύτικους λογαριασμούς και σχόλια που φαίνονται αληθινά. Σε αυτό το σημείο, πολλοί πραγματικοί λογαριασμοί, που βρίσκουν περιεχόμενο που αντιστοιχεί στην κοσμοθεωρία τους, μεγιστοποιούν τη διάδοση. Προς ενίσχυση όλης αυτής της επιχείρησης έρχονται οι επίσημοι λογαριασμοί των συνηθισμένων προφίλ της φιλορωσικής ακροδεξιάς. Η χρηματοδοτική υποστήριξη της Ρωσίας σε αυτά τα κόμματα έχει ήδη αναφερθεί στο παρελθόν. Το σύνολο όλων αυτών των μηχανισμών καθιστά πολύ εύκολο να σπείρουν το χάος σε ένα λεπτό ή ευαίσθητο θέμα».
Έγινε το ίδιο και με την πολεμική σχετικά με το queer δείπνο που περιγράφηκε ως παρωδία του Μυστικού Δείπνου;
«Ο μηχανισμός είναι ο ίδιος. Τι συνέβη; Υπήρχε μια στιγμή της τελετής που θα μπορούσε να είναι αμυδρά εμπνευσμένη από τον πίνακα του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Αλλά υπήρχε επίσης ένας τραγουδιστής (σ.σ. Philippe Katherine) βαμμένος μπλε με ένα στεφάνι από σταφύλια στο κεφάλι, σαφής αναφορά στον Διόνυσο, τον θεό της γιορτής και του κρασιού, με θέμα τον ελληνικό Όλυμπο. Τα ρωσικά ρομπότ κατάφεραν να ενισχύσουν τη φωνή όλων εκείνων που ήθελαν να δουν τον Ιησού, και όχι τον Διόνυσο. Κατά την άποψή μου δεν θα ήταν σοβαρό αν ήταν εμπνευσμένο από τον Μυστικό Δείπνο, θα ήταν μέρος μιας τυπικά γαλλικής καλλιτεχνικής προσέγγισης. Το γεγονός είναι ότι ο συγγραφέας της παράστασης, ο σκηνοθέτης Thomas Jolly, αρνείται και λέει ότι ήθελε να δείξει ένα παγανιστικό δείπνο. Και σε αυτή την περίπτωση, η ρωσική προπαγάνδα λειτούργησε διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα. Είναι μέρος του υβριδικού πολέμου που διεξάγει η Ρωσία κατά της Δύσης. Αυτοί οι Ολυμπιακοί Αγώνες, στους οποίους οι Ρώσοι δεν είναι παρόντες λόγω της εισβολής τους στην Ουκρανία, πραγματοποιούνται στη Γαλλία, μία από τις χώρες που πρωταγωνιστεί απέναντι στη Μόσχα σε αυτή τη σύγκρουση. Είναι δύο επαρκείς λόγοι για να προσπαθήσουν να αποσταθεροποιήσουν το Παρίσι 2024 με κάθε μέσο».
Για την πυγμάχο Κελίφ όπως και για το θέαμα του Thomas Jolly δεν υπάρχει νόμιμος διάλογος, αλλά μια εκστρατεία μίσους. Ο Jolly απειλήθηκε με θάνατο.
«Ο κίνδυνος ένας τρομοκράτης της ακροδεξιάς να πυροβολήσει τον Jolly ή κάποιον άλλον που εμπλέκεται σε αυτές τις εκστρατείες, γίνεται σοβαρός. Η ισλαμική απειλή στη Γαλλία δεν έχει μειωθεί, αλλά ο κίνδυνος ακροδεξιού εξτρεμιστικού τρομοκρατικού χτυπήματος είναι ο δεύτερος υψηλότερος λόγω του επιπέδου μίσους που διαχέεται συνεχώς στη συζήτηση. Δεν υπάρχει μόνο ένα ζήτημα γεωπολιτικής ή πληροφορικής χειραγώγησης, πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι αυτές οι εκτροπές μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές».
Υπάρχει τρόπος άμυνας;
«Ακόμα πληρώνουμε το τίμημα μιας δόσης αφέλειας μεταξύ αυτών που πρέπει να υπερασπιστούν τις δημοκρατίες μας, αλλά προοδεύουμε. Στη Γαλλία, για πολύ καιρό οι γαλλικές μυστικές υπηρεσίες δεν τολμούσαν να μιλήσουν για αυτές τις προσπάθειες αποσταθεροποίησης. Ωστόσο, πριν από λίγο παραπάνω από ένα χρόνο πριν, αποφασίστηκε να αρχίσουν να δημοσιοποιούν τις επιχειρήσεις που εντοπίζονται. Θα χρειαστεί χρόνος. Ξεκινήσαμε αργά. Υπάρχουν ακόμη μελέτες που δείχνουν ότι στα social media η ψευδής πληροφορία ταξιδεύει έξι φορές πιο γρήγορα από την αλήθεια. Πρόκειται επομένως για έναν υβριδικό και ασύμμετρο πόλεμο. Ο μόνος τρόπος να προσπαθήσουμε να κερδίσουμε είναι να αναγνωρίσουμε και να αποκαλύψουμε αυτούς τους μηχανισμούς χειραγώγησης, εξηγώντας στους πολίτες τι τους καθοδηγεί και γιατί. Είναι σαν έναν αγώνα 100 μέτρων. Η αλήθεια ταξιδεύει πιο αργά, αλλά όταν φτάσει έχει την τελευταία λέξη».
