Μετά την απόπειρα δολοφονίας του Ντόναλντ Τραμπ, οι ήδη καθοριστικές εκλογές είναι τώρα ακόμη πιο κρίσιμες
Δεν απέφυγε μόνο ο Ντόναλντ Τραμπ μια σφαίρα. Μισή ίντσα προς τα αριστερά και το βλήμα που έξυσε το αυτί του Τραμπ θα τον έκανε μάρτυρα. Είναι ανείπωτο αυτό που θα είχε προκαλέσει ο θάνατός του.
Ακόμα και έτσι, η καταδικαστέα απόπειρα δολοφονίας του Τραμπ θα έχει βαθιά επίδραση στη δημοκρατία των ΗΠΑ. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα από τη στιγμή που τον κάλυψαν οι πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών, ο Τραμπ φώναζε στο πλήθος «αγωνιστείτε, παλέψτε, πολεμήστε». Η αμέσως πασίγνωστη φωτογραφία του να σηκώνει τη γροθιά του με φόντο τα αστέρια και τις λωρίδες της σημαίας, θα γίνει το έμβλημα της καμπάνιας του.
Μια κοινωνία με υψηλό δείκτη εμπιστοσύνης θα περίμενε να μάθει τα γεγονότα του πυροβολισμού προτού καταλήξει σε συμπεράσματα. Ως προς αυτό το μέτρο, η Αμερική βρίσκεται κοντά στα όρια. Δύο από τους Ρεπουμπλικάνους που συμμετείχαν σε οντισιόν για να γίνουν αντιπρόεδροι του Τραμπ, κατηγόρησαν τους Δημοκρατικούς για υποκίνηση μίσους προς τον Τραμπ. Ο επικρατέστερος, ο γερουσιαστής του Οχάιο, Τζ Ντ. Βανς, είπε ότι η ρητορική της εκστρατείας Μπάιντεν «οδήγησε άμεσα στην απόπειρα δολοφονίας του προέδρου Τραμπ». Ο Τιμ Σκοτ, ο γερουσιαστής της Νότιας Καρολίνας, είπε ότι «η εμπρηστική ρητορική των Δημοκρατικών θέτει ζωές σε κίνδυνο». Ο Έλον Μασκ, ιδιοκτήτης του ιστότοπου Χ, στον οποίο αναρτήθηκαν αυτές οι δηλώσεις, έσπευσε να προσφέρει μια θεωρία συνωμοσίας σχετικά με το πώς ο δράστης θα μπορούσε να είχε φτάσει τόσο κοντά: «Ήταν είτε ακραία ανικανότητα είτε σκόπιμο», έγραψε.
Πολλοί στην αριστερά βιάστηκαν εξίσου να ισχυριστούν ότι ο πυροβολισμός ήταν μια σκηνοθετημένη παράσταση για να ενισχυθούν οι εκλογικές προοπτικές του Τραμπ. Είναι αξιοσημείωτο, ωστόσο, ότι κανένας υψηλόβαθμος Δημοκρατικός αξιωματούχος δεν έχει ακόμη υποστηρίξει αυτές τις φήμες. Η ταυτότητα του ύποπτου πυροβολητή, ενός 20χρονου άνδρα που ονομάζεται Τόμας Μάθιου Κρουκς, δεν βοήθησε καθόλου. Αν και ήταν εγγεγραμμένος Ρεπουμπλικάνος και φανατικός των πυροβόλων όπλων, είχε κάνει μια μικρή δωρεά σε μια φιλοδημοκρατική ομάδα. Είναι εύλογο ότι όπως οι περισσότεροι δολοφόνοι των ΗΠΑ, ο Κρουκς ενεργούσε μόνος και παραληρούσε. Αυτό δεν θα εμποδίσει κάποιους πολιτικούς να κατηγορήσουν τους ιδεολογικούς τους εχθρούς για τους πυροβολισμούς.
Το μεγαλύτερο ερώτημα είναι πώς θα το χρησιμοποιήσει ο Τραμπ. Κανένας ειλικρινής απολογισμός του δύσοσμου κλίματος της Αμερικής δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός ότι ο ίδιος ο πρώην πρόεδρος είναι ο ισχυρότερος εκφραστής της πολιτικής βίας στη χώρα. Περιέγραψε όσους εισέβαλαν στο Καπιτώλιο με μαχαίρια και θηλιές στις 6 Ιανουαρίου 2021 ως «απίστευτους πατριώτες». Χλεύασε μια επίθεση στον Πολ Πελόζι, σύζυγο της πρώην προέδρου των Δημοκρατικών, Νάνσι Πελόζι, όταν ένας από τους υποστηρικτές του έσπασε το κεφάλι του με ένα σφυρί. Και ενθάρρυνε τις εξτρεμιστικές ομάδες να «καιροφυλακτούν» (stand back and stand by) λίγο πριν από τις εκλογές του 2020. Σε πιο ήρεμες δημοκρατίες, ένα περιστατικό τόσο θανατηφόρο όσο η παρ’ ολίγον δολοφονία ενός αρχηγού κόμματος με ημιαυτόματο τουφέκι τύπου AR-15 θα οδηγούσε σε διακομματικές εκκλήσεις για έλεγχο των όπλων. Δεν υπάρχει περίπτωση το κόμμα του Τραμπ να αλλάξει γνώμη για αυτό το θέμα. Ο αριθμός των AR-15 στην Αμερική έχει εκτιμηθεί ότι φτάνει τα 44 εκατομμύρια, αριθμός που δεν επιτρέπει συγκρίσεις με προηγούμενες περιόδους πολιτικής βίας στις ΗΠΑ.
Μένει να φανεί αν θα είναι μόνιμη η ενίσχυση της συμπάθειας προς τον Τραμπ. Όμως μπορούν ήδη να εξαχθούν τρία συμπεράσματα.
Το πρώτο είναι ότι στο Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικάνων στο Μιλγουόκι αυτή την εβδομάδα θα κυριαρχεί η παρ’ ολίγον δολοφονία του Τραμπ. Η εκστρατεία του Τραμπ έχει τεράστια ικανότητα να χορογραφεί οπτικά για να ενισχύσει το μήνυμά του. Οι εμβληματικές εικόνες του υποψηφίου που σηκώνεται θαρραλέα από τα πρόθυρα του θανάτου θα κατακλύσουν το στάδιο. Ο Τραμπ αναμένεται να ορίσει τον υποψήφιο αντιπρόεδρό του, πιθανότατα σήμερα. Το έθνος θα καθηλωθεί από θαυμασμό ή από τρόμο για το πως χειρίζονται οι Ρεπουμπλικάνοι το μαρτύριο του Τραμπ. Στο πρώτο προεδρικό συνέδριο του Τραμπ στο Κλίβελαντ το 2016, οι δρόμοι γύρω από την κεντρική αίθουσα γέμισαν με ιδιωτικές πολιτοφυλακές να κραδαίνουν όπλα. Η αστυνόμευση στους δρόμους του Μιλγουόκι αυτή την εβδομάδα θα είναι μια ασυνήθιστα μεγάλη πρόκληση, ακόμη και για τα πρότυπα της Αμερικής.
Δεύτερον, ο Τζο Μπάιντεν είναι πιθανό να λάβει τουλάχιστον μια προσωρινή αναστολή από την εσωτερική συζήτηση των Δημοκρατικών σχετικά με το αν θα πρέπει να παραιτηθεί από υποψήφιος του κόμματός του. Αν και φαίνονται περισσότερες, οι 17 ημέρες από το φιάσκο του Μπάιντεν στη συζήτηση με τον Τραμπ, στο CNN έχουν αναλωθεί σε μια ολοένα πιο πικρή αναμέτρηση μεταξύ Δημοκρατικών. Τα πάθη πίσω από αυτή τη διαμάχη, ποιος θα ήταν ο καλύτερος για να νικήσει τον Τραμπ τον Νοέμβριο, παραμένουν ισχυρά. Αλλά το επίκεντρο της προσοχής θα επιστρέψει στον Τραμπ. Η εκστρατεία του Μπάιντεν είπε την Κυριακή ότι ανέστειλε τα προεκλογικά της σποτ με επιθέσεις κατά του Τραμπ. Θα είναι περίεργο αν αυτό διαρκέσει περισσότερο από μερικές ημέρες. Απομένουν ακόμη πέντε εβδομάδες πριν από τη συνέλευση των Δημοκρατικών στο Σικάγο. Θα προκαλέσει επίσης έκπληξη εάν οι εκκλήσεις για παραίτηση του Μπάιντεν δεν αναζωπυρωθούν.
Είναι πολύ νωρίς για να υποστηρίξει κανείς, όπως κάποιοι έσπευσαν να κάνουν, ότι οι ήδη καλές προοπτικές του Τραμπ για τις εκλογές δεν είναι αναπόφευκτες. Το 1981, ο Ρόναλντ Ρίγκαν σημείωσε τεράστια αύξηση δημοτικότητας αφού πυροβολήθηκε από έναν μοναχικό ένοπλο. Αυτή η ώθηση εξατμίστηκε μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Αλλά πρέπει να πούμε ότι οι ήδη καθοριστικές εκλογές γίνονται τώρα πολύ πιο κρίσιμες από πριν. Η βία ήταν ήδη υπονοούμενη σε μεγάλο μέρος της ρητορικής. Τώρα είναι ρητή. Εδώ ας επισημάνουμε ότι τα όπλα και οι πολιτικές δολοφονίες αποτελούν βασικό στοιχείο της δημοκρατίας των ΗΠΑ. Αυτό ισχύει σε σύγκριση με άλλες δημοκρατίες. Όμως οι συνθήκες το 2024 είναι μοναδικές. Μια σφαίρα παραλίγο να σκοτώσει τον άνδρα που ορκίζεται διωγμούς αν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Ένα πνεύμα εκδίκησης στοιχειώνει την Αμερική.
