Ενός είδους vade-me-cum/εγχειρίδιο-οδηγός στην προβληματική, τα δικαιώματα, τις δυνατότητες και τις εκφράσεις ελευθερίας της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας από έναν άνθρωπο που, προσερχόμενος με τας εργαλεία της νομικής επιστήμης και με προσωπική διαδρομή μαχόμενου δικηγόρου της πράξης στα θέματα που έχουν στον πυρήνα τους τον σεξουαλικό προσανατολισμό και τα χαρακτηριστικά φύλου (τόσο ατόμων, όσο και συλλογικοτήτων), έχει σηκώσει στους ώμους του – όχι μόνος, όμως όχι και με πολλούς – το βάρος της ανάδειξης και υπεράσπισης ελευθεριών και δικαιωμάτων του χώρου.
Eκείνο που ο Β. Σωτηρόπουλος χαρακτηρίζει «κανονιστική ανάβλυση από τον συνταγματικό νομοθέτη, με την διαμεσολάβηση του Διεθνούς Δικαίου και την εξειδίκευση από τον κοινό νομοθέτη», ειδικά στα θέματα που αφορούν την κατοχύρωση των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων αναπτύχθηκαν στην Ελληνική περίπτωση «ίσως για πολιτικούς λόγους ως τεθλασμένη γραμμή». Με αντιστάσεις, και μα διακινδυνεύσεις θα προσθέταμε.
Μπορεί σήμερα, μετά την νομική κατοχύρωση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών και της γονεϊκότητας (για το δεύτερο σκέλος ας περιμείνουμε λιγάκι, όσο η σημερινή Κυβέρνηση αναμετράται με τον εαυτό της, η δε κοινή γνώμη – που μια φορά στα τόσα μετατρέπεται σε εκλογικό σώμα –ασκεί τις δικές της πιέσεις) να προκύπτει η αίσθηση ότι έχει υπάρξει και στην Ελλάδα επίσπευση των δυνατοτήτων δημόσιας έκφρασης των αυτοπροσδιοριζόμενων ως ΛΟΑΤΚΙ+. Περάσαμε όντως από την παλιότερη συζήτηση για απάλειψη των αθέμιτων διακρίσεων στον χώρο εργασίας ή της υγείας και της εκπαίδευσης, στην μετάβαση από το σύμφωνο συμβίωσης στον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών ή ακόμη στην οργάνωση άμυνας από αθέμιτες ιατρικές πράξεις που αφορούν την ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα.
Όμως καλό θα ήταν να θυμάται κανείς – και να αναγνωρίζει… – ότι κάθε εξέλιξη θα είχε αργήσει ακόμη περισσότερο αν μια φούχτα ανθρώπων σαν τον Βασίλη Σωτηρόπουλο δεν είχαν μεταφέρει στην Ελληνική νομική σκηνή αποφάσεις και προσεγγίσεις των Ευρωπαϊκών (ιδίως) θεσμών, με εκείνο που κάποτε ακούσαμε σεβαστό θεμιστοπόλο να περιγράφει επικριτικά (για την περίπτωση Σωτηρόπουλου) «ακτιβισμό του δικογράφου», σπρώχνοντας και πιέζοντας στην κατεύθυνση της ωρίμανσης της εντός των τειχών νομολογίας και εν συνεχεία στην φάση της δημόσιας συζήτησης ή/και της ασύντακτης διεκδίκησης – τίνος;
Μιας σειράς θεμελιωδών δικαιωμάτων. Τα οποία δικαιώματα απαιτούσαν εδώ και καιρό όχι κάποια πεφωτισμένη νομοθέτηση, ή έστω την ελευθερία της δημόσιας έκφρασης ή/και την ελευθερία της συνάθροισης (θυμηθείτε το κλίμα των Pride, μέχρι πριν λίγα χρόνια ακόμη…) αλλ’ αυτό ακριβώς που λέει ο όρος: Την αναγνώριση ab initio θεμελιωδών δικαιωμάτων. Τα δικαιώματα αυτά δεν «χρειάζονται» την καλή διάθεση του άρχοντα ή την αναγνώριση της δικαστικής έδρας για να υπάρξουν. Χρειάζεται, βέβαια, την μεταβολή/ωρίμανση των κοινωνικών νοοτροπιών.
Η «καθαρά πολιτισμική διάσταση που προσδίδει στα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα «στοιχεία αυτοτέλειας» σε σημείο «πριν το θέμα της αποδοχής, να καταγράφεται το κενό της ορατότητος» – πολύ περισσότερο η οικοδόμηση της αναγνώρισης «ως κανονικότητα» έχει πρώτιστα να πολεμήσει με τα κοινωνικά στερεότυπα.
Εκεί ίσως θα μας επιτρέψει ο ίδιος ο Β. Σωτηρόπουλος να διαφοροποιηθούμε από την τάση του να δει κάποιου είδους αυτοτέλεια στον νομικό κλάδο που πραγματεύεται αυτή την – ευρύτατη, το δείχνει άλλωστε και το ογκώδες του βιβλίου!, μην δοκιμάστε να ξεφυλλίσετε χαλαρά: Απαιτείται γραφείο και σωστό κάθισμα… – θεματολογία. Ακριβώς μια ωρίμανση της αναγνώρισης θεμελιωδών ελευθεριών και δικαιωμάτων είναι εκείνο που καταγράφεται πλέον, έστω και σε συντηρητικές αν μη οπισθοδρομικές κοινωνίες (θυμηθείτε τα πρόσφατα φαινόμενα οιονεί λιντσαρίσματος στην Πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης). Και η ωρίμανση αυτή προχωράει επειδή η έννοια του θεμελιώδους δικαιώματος στην οικοδόμηση και την έκφραση της ταυτότητας γίνεται πλέον αντιληπτή σαν τέτοια. Όχι σαν παραχώρηση ή πεφωτισμένη κίνηση πολιτικών επιτελείων.
