Χαμηλή ανάπτυξη παρά τα δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης

Παρά την εισροή πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης μέχρι το 2026, η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι η ανάπτυξη δεν θα υπερβεί το 2,5%. Στην έκθεση για τη νομισματική πολιτική 2023-2024 προβλέπει ότι φέτος το ΑΕΠ θα αυξηθεί 2,2%, το 2025 θα επιταχύνει στο 2,5% και το 2026 θα επιβραδύνει στο 2,3%. Ο δε πληθωρισμός θα υποχωρήσει μεσοπρόθεσμα προς τον στόχο του 2% αλλά θα παραμείνει ελαφρώς υψηλότερα από αυτόν.

Αν και γίνεται λόγος για σημαντική πρόοδο τα τελευταία 15 χρόνια, ως μόνα απτά αποτελέσματα αναφέρονται η μεγάλη βελτίωση των συνθηκών χρηματοδότησης Δημοσίου και τραπεζών και η σημαντική άνοδος των τιμών των μετοχών. Στον αντίποδα, επισημαίνεται ότι θα πρέπει να αποφευχθούν οι αυξήσεις μισθών, καθώς θα μπορούσαν να ανατροφοδοτήσουν τις πληθωριστικές πιέσεις. Οι συντάκτες της έκθεσης υπενθυμίζουν, μάλιστα, ότι μετά το 2016 οι ονομαστικοί μισθοί έχουν αυξηθεί 33% (βέβαια η μισή από αυτή την αύξηση χάθηκε από τον πληθωρισμό, οπότε σε πραγματικούς όρους οι μισθοί αυξήθηκαν λιγότερο από 2% ετησίως).

Πέραν του κινδύνου των μισθολογικών αυξήσεων, η έκθεση εντοπίζει ως πιθανές προκλήσεις:

• την επιδείνωση της γεωπολιτικής κρίσης σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή
• έναν χαμηλότερο του αναμενόμενου ρυθμό απορρόφησης των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης
• φυσικές καταστροφές
• εντεινόμενη αδυναμία εξεύρεσης εργαζομένων με κατάλληλα προσόντα
• καθυστέρηση υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων

Στον αντίποδα, θετική έκπληξη θα μπορούσε, για μία ακόμα φορά, να επιφυλάσσουν τα έσοδα από τον τουρισμό.

Όσο για τις προτάσεις προς την κυβέρνηση για την ασκούμενη πολιτική, η Τράπεζα της Ελλάδος παραθέτει έναν δεκάλογο:

1. Ένταση ελέγχων ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση του ανταγωνισμού και μεσοπρόθεσμα άρση πάσης φύσεως εμπόδια στον ανταγωνισμό στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών.
2. Έγκαιρη απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης.
3. Εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που θα αντιμετωπίζουν τις καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης, τη γραφειοκρατία και το έλλειμμα ψηφιακών δεξιοτήτων.
4. Επίτευξη πρωτογενών πλεονασμάτων, σε κυκλικά διορθωμένους όρους, ύψους 2% του ΑΕΠ.
5. Ποσοτική και ποιοτική βελτίωση της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών, περαιτέρω μείωση των κόκκινων δανείων και ενδυνάμωση των μη συστημικών και συνεταιριστικών τραπεζών.
6. Αντιμετώπιση διαρθρωτικών προβλημάτων στην αγορά εργασίας, με ενσωμάτωση μεταναστών, θέσπιση κινήτρων για την αντιστροφή του brain drain και αύξηση της συμμετοχής γυναικών, νέων, ατόμων με αναπηρία και συνταξιούχων.
7. Υλοποίηση πολιτικών που αποσκοπούν στην αύξηση της αποταμίευσης των νοικοκυριών.
8. Προσέλκυση ξένων επενδυτικών κεφαλαίων.
9. Διασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών σε στέγαση με αποδεκτούς όρους.
10. Καλύτερη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές για την κάλυψη των επενδυτικών αναγκών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ιδίως των νεοφυών και καινοτόμων.