H δολοφονική επίθεση κατά του πρωθυπουργού της Σλοβακίας βγάζει σκελετούς από τις ντουλάπες ή οι σκελετοί είχαν ήδη βγει; Αν και ο δράστης χαρακτηρίζεται μοναχικός λύκος, το τραγικό περιστατικό σύμφωνα με τις περισσότερες αναλύσεις, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από το φορτισμένο πολιτικό σκηνικό. Άλλωστε έχει περάσει ελάχιστο διάστημα από τότε που η πρώην πρόεδρος της χώρας, ανακοίνωνε ότι δεν θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα, γιατί δεχόταν απειλές για τη ζωή της.
Πώς η πόλωση μεταβάλλεται σε βία
Όπως σημειώνει η Wall Street Journal, o Σλοβάκος πρωθυπουργός διεκδίκησε την εξουσία, με μια ρητορική που δείχνει να κυριαρχεί όλο και περισσότερο στην Ευρώπη, καθώς εθνικιστές και λαϊκιστές πολιτικοί, εκμεταλλεύονται επιθετικά τις επιπτώσεις των αλλεπάλληλων κρίσεων, από την οικονομία και το μεταναστευτικό μέχρι τον Covid και τον πόλεμο της Ουκρανίας. «Ο Φίτσο δεν είναι ο μόνος που οδηγεί με βίαιο τρόπο τη συζήτηση προς την άκρα αριστερά ή τη δεξιά», δήλωσε ο Μilan Nitch, ανώτερος συνεργάτης στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων. «Το κάνουν γιατί λειτουργεί».
Η πολιτική βία, συνεχίζει η εφημερίδα, απουσίαζε σε μεγάλο βαθμό από την ΕΕ, όμως την τελευταία δεκαετία, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η ρητορική μίσους υιοθετείται από όλο και περισσότερους, ενώ η ακροδεξιά αυξάνει τα ποσοστά της, εργαλειοποιώντας μείζονα ζητήματα, όπως η οικονομία και το μεταναστευτικό, Wall Street Journal.
Τοξικό πολιτικό σκηνικό
O Σλοβάκος πολιτικός επιστήμονας και πρόεδρος του Ινστιτούτου Δημοσίων Υποθέσεων, Grigorij Mesežnikov, δήλωσε στους FT ότι η «συγκρουσιακή πολιτική της Σλοβακίας θα μπορούσε να αποδοθεί σε έναν ατελή δημοκρατικό μετασχηματισμό μετά την πτώση του κομμουνισμού και στην εμμονή προβληματικών αξιακών προσανατολισμών, όπως η ξενοφοβία και η ομοφοβία».
Πέρυσι, ο Φίτσο κατάφερε να επιστρέψει στην εξουσία, πυροδοτώντας κοινωνικές εντάσεις και κατηγορώντας τους αντιπάλους του, για κακοδιαχείριση και αδυναμία.
«Δεν θα ήθελα να πιθανολογήσω», είπε στην εφημερίδα ο Ivan Medzihorsky του Πανεπιστημίου Durham, «αλλά ο κίνδυνος να χειροτερέψουν τα πράγματα είναι αρκετά σοβαρός», Financial Times.
Koινωνικός διχασμός
To Politico, κάνοντας μία αναδρομή στο παρελθόν, επισημαίνει ότι ο κοινωνικός διχασμός αποτελεί δομικό χαρακτηριστικό της Σλοβακίας. Μετά την πτώση του σοσιαλισμού σε όλη την Ανατολική Ευρώπη, η πρώην κομμουνιστική χώρα βυθίστηκε σε μια αδίστακτη εκδοχή του καπιταλισμού. Ο αιφνίδιος αυτός μετασχηματισμός οδήγησε σε πολλούς παράλληλους «εμφυλίους», στρέφοντας την πόλη ενάντια στο χωριό, τους νέους ενάντια στους ηλικιωμένους, τον Σλοβάκο πατριώτη εναντίον του Τσεχοσλοβάκου διεθνιστή.
Στη συνέντευξη Τύπου μετά την επίθεση κατά του πρωθυπουργού, ο υπουργός Εσωτερικών ζήτησε να σταματήσουν η λεκτική βία και οι επιθέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Θέλω να απευθύνω έκκληση στο κοινό, στους δημοσιογράφους και σε όλους τους πολιτικούς να σταματήσουν να διαδίδουν μίσος», είπε και προειδοποίησε: «Είμαστε στα πρόθυρα του εμφυλίου πολέμου…», Politico.
