Σοβαρά συστηματικά κατασκευαστικά προβλήματα στα Boeing 737 Max και ευθύνες της αμερικανικής Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (FAA) αποκαλύπτονται μετά την αποκόλληση ενός ολόκληρου πάνελ από την άτρακτο αεροπλάνου της Alaska Airlines, την περασμένη Παρασκευή. Το πάνελ αυτό κάλυπτε ένα μέρος της ατράκτου όπου σε άλλες παραλλαγές του ίδιου μοντέλου εγκαθίσταται θύρα ασφαλείας. Καθώς αποκολλήθηκε το εξωτερικό βύσμα (βούλωμα) της θύρας, παρέσυρε το εσωτερικό τμήμα της, η καμπίνα αποσυμπιέστηκε και έμεινε ένα κενό σε μέγεθος μεγάλου ψυγείου.
Αν το επεισόδιο είχε γίνει λίγα λεπτά της ώρας αργότερα, σε μεγαλύτερο ύψος, όπου η ατμοσφαιρική πίεση είναι πολύ μικρότερη από την τεχνητή πίεση στο εσωτερικό της καμπίνας, πιθανότατα θα είχαν παρασυρθεί στο κενό επιβάτες και ίσως είχαν αποκολληθεί και άλλα μέρη της ατράκτου.
Στις υποχρεωτικές επιθεωρήσεις που έκαναν αμέσως μετά η Alaska Airlines και η United Airlines, εντόπισαν ότι σε «πολλά» αεροπλάνα του ίδιου τύπου, «πολλά» μπουλόνια δεν ήταν σφιγμένα σύμφωνα με τις προδιαγραφές. Το αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι το βύσμα δεν ήταν επαρκώς πακτωμένο στην άτρακτο και γι’ αυτό αποκολλήθηκε όταν μεγάλωσε η διαφορά πίεσης μεταξύ της ατμόσφαιρας και του εσωτερικού του αεροπλάνου.
Αυτό δεν είναι το πρώτο πρόβλημα που παρουσιάζεται στα Boeing 737 Max.
Μετά από δύο πολύνεκρα δυστυχήματα, τον Οκτώβριο του 2018 και τον Μάρτιο 2019, όλα τα αεροπλάνα του ίδιου τύπου καθηλώθηκαν υποχρεωτικά επί 20 μήνες. Όταν έληξε η σχετική έρευνα, η Boeing αναγκάστηκε να πληρώσει πρόστιμο 2,5 δισ. δολ. για απάτη κατά την πιστοποίηση του τύπου από την FAA. Τα στελέχη της είχαν -μεταξύ άλλων- αποκρύψει τα προβληματικά στοιχεία του σχεδιασμού των συστημάτων πλοήγησης, που προκάλεσαν τα δύο δυστυχήματα. Η καθήλωση των 737 Max είχε ήδη κοστίσει στην εταιρεία 20 δισ. δολ. σε αποζημιώσεις και άλλα έξοδα και 60 δισ. δολ. από 1.200 ακυρωμένες παραγγελίες.
Τα «χαλαρά μπουλόνια» ή άλλα προβλήματα συναρμολόγησης δεν εμφανίζονται πρώτη φορά στη Boeing.
Σε τουλάχιστον δύο ακόμα περιπτώσεις, τον περασμένο Απρίλιο εδώ και τον Δεκέμβριο εδώ, είχε εκδώσει οδηγία στους πελάτες της να επιθεωρήσουν τα 737 Max για παρόμοιες κατασκευαστικές αστοχίες. Τον Δεκέμβριο, μάλιστα, η εντολή για έλεγχο δόθηκε αφού μια αεροπορική εταιρεία, η οποία δεν κατονομάστηκε, ανέφερε ότι ένα παξιμάδι είχε εξαφανιστεί από το μπουλόνι που συγκρατούσε έναν σύνδεσμο του πηδαλίου και είχε εντοπίσει ότι το παξιμάδι δεν ήταν σωστά σφιγμένο στο ίδιο εξάρτημα άλλου αεροπλάνου που επιθεωρούσε πριν το παραλάβει από τον κατασκευαστή.
Οι ευθύνες της FAA δεν είναι άμεσες αλλά πολλές ενέργειές της οδηγούν στο συμπέρασμα ότι αντιμετωπίζει με υπερβολική εύνοια τη Boeing. Στην περίπτωση των δύο δυστυχημάτων του 2018-19 καθυστέρησε να δώσει εντολή καθήλωσης των αεροπλάνων του ίδιου τύπου. Μετά το δεύτερο δυστύχημα, μάλιστα, τον Μάρτιο 2019 εξέδωσε πιστοποιητικό ασφάλειας (CANIC) το οποίο αναγκάστηκε να ανακαλέσει δύο μέρες αργότερα και αφού πολλές χώρες (και η ΕΕ) είχαν εκδώσει εντολή καθήλωσης. Το ύποπτο σε αυτή την περίπτωση είναι ότι τον προηγούμενο Δεκέμβριο, δηλαδή πριν από τη δεύτερη πολύνεκρη πτώση, η FAA είχε ολοκληρώσει εσωτερική έρευνα που προειδοποιούσε ότι το συγκεκριμένο πρόβλημα στο σύστημα πλοήγησης θα μπορούσε να προκαλέσει 15 καταστροφικές πτώσεις αεροπλάνων 737 Max μέσα στα επόμενα 30 έως 45 χρόνια, εδώ.
Στην πρόσφατη περίπτωση του 737 Max της Alaska Airlines, οι ευθύνες της FAA είναι λιγότερο προφανείς, αλλά όχι αμελητέες.
Το πρόβλημα με τα μπουλόνια ή άλλα συστήματα συναρμολόγησης ήταν ήδη γνωστό και δεν αφορούσε μόνο το μοντέλο 737 Max με τις «βουλωμένες» θύρες ασφαλείας, αφού είχε εντοπιστεί και σε σύστημα πλοήγησης, δηλαδή σε εξάρτημα εξαιρετικά κρίσιμο για την ασφάλεια του αεροπλάνου. Η συχνότητα με την οποία αναδεικνύονται παρόμοια προβλήματα σε αεροπλάνα της Boeing ίσως θα δικαιολογούσε να επιβάλλει η FAA τον εξονυχιστικό προληπτικό έλεγχο όλων των Boeing 737 Max, για να προλάβει άλλα δυστυχήματα. Αυτό όμως θα είχε μεγάλο κόστος για όλες τις αεροπορικές εταιρείες με τέτοια μοντέλα και ακόμα μεγαλύτερο -οικονομικό και αξιοπιστίας- για την ίδια τη Boeing, τη μοναδική μεγάλη αμερικανική εταιρεία που έχει απομείνει να παράγει αεροσκάφη πολιτικής αεροπορίας.
Υ.Γ. Παρεμπιπτόντως το βύσμα της θύρας ασφαλείας έπεσε στον κήπο ενός δασκάλου στο Πόρτλαντ και δύο κινητά τηλέφωνα που «ρούφηξε» η αποσυμπίεση της καμπίνας 737 Max της Alaska Airlines βρέθηκαν σε έναν άλλο κήπο και σε ένα πεζοδρόμιο.
