Στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς η εκδημία του Ζακ Ντελόρ ήρθε να επισφραγίσει και συμβολικά το τέλος μιας ολόκληρης εποχής για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην αρχή της νέας και, κατά πως εξελίσσονται τα πράγματα, εξαιρετικά κρίσιμης για την πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης χρονιάς, η προχθεσινή επίσημη τελετή του ύστατου εθνικού χαιρετισμού προς τον εκλιπόντα αρχιτέκτονά της ήταν σαν να ήρθε για να σημάνει την αντίστροφη μέτρηση του χρόνου που απομένει στους ευρωπαίους πολίτες για να σκεφτούν αν επιθυμούν να συνεχίσουν πορευόμενοι στον δρόμο που χάραξε ο «εκλιπών πατέρας του ευρώ» ή αν θα προτιμήσουν να διακινδυνεύσουν το μέλλον τους παίρνοντας την άγουσα προς την άγνωστη κατεύθυνση που ήδη ακολουθεί η πανευρωπαϊκά ανερχόμενη ευρωσκεπτικιστική, λαϊκιστική και ξενοφοβική Ακροδεξιά.
Αυτό θα είναι άλλωστε και το διακύβευμα των ευρωεκλογών του προσεχούς Ιουνίου. Αυτό θα είναι και το νέο πολιτικό ορόσημο στην σύντομη κοινή ευρωπαϊκή ιστορία. Αυτός προφανώς ήταν και ο λόγος για τον οποίο ο γάλλος Πρόεδρος Μακρόν κάλεσε τους ηγέτες των κρατών-μελών της Ένωσης στον επιβλητικό αύλειο χώρο του μεγαλόπρεπους Μεγάρου των Απόμαχων στο Παρίσι, όπου είχε εναποτεθεί το φέρετρο με την σωρό του πρώην Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Παραβρέθηκε επίσης και μια πλειάδα εκπροσώπων ευρωπαϊκών θεσμών και οργανώσεων, μελών της γαλλικής κυβέρνησης και ηγετικών προσωπικοτήτων του Γαλλικού Σοσιαλιστικού Κόμματος που θέλησαν να αποτίσουν φόρο τιμής στο έργο και την μνήμη του Ζακ Ντελόρ, του ανθρώπου που ο Μακρόν θύμισε σε όλους ότι εκτός των άλλων ήταν επιπλέον εμπνευστής της ενιαίας αγοράς, των συμφωνιών του Σένγκεν, των προγραμμάτων Εράσμους, της μεταρρύθμισης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), της σύγκλισης του ευρωπαϊκού Νότου με τον ευρωπαϊκό Βορρά. Ήταν με αλλά λόγια όπως είπε ο γάλλος Πρόεδρος ένας οραματικός ηγέτης που δεν διαχώριζε το ιδανικό από το πραγματικό και γι' αυτό πέτυχε να «συμφιλιώσει την Ευρώπη με το μέλλον της».
Ήταν προφανές ότι εμμέσως πλην σαφώς ο Μακρόν άδραχνε έτσι την ευκαιρία που του έδιναν οι περιστάσεις για να επανατοποθετηθεί στρατηγικά ενόψει μιας ακέφαλης Ευρώπης ως ο μοναδικός εκ των ηγετών της που θα μπορούσε να ξαναδώσει ψυχή στους θεσμούς της, όπως σύμφωνα με τα λεγόμενα της Φον Ντερ Λάιν, έκανε πρώτος ο Ζακ Ντελόρ, και να συσπειρώσει τις προοδευτικές δυνάμεις της οδηγώντας τες σε νέες νίκες.
Με μόνη την διαφορά ότι όταν οι ευρωπαίοι πολίτες θα ψηφίζουν (όσοι ψηφίσουν ) στις προσεχείς ευρωεκλογές, ο Πρόεδρος της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας θα πλησιάζει στο μέσο της θητείας του χωρίς να έχει δικαίωμα στην διεκδίκηση μιας τρίτης θητείας.
Θα έχει άραγε καταφέρει μέχρι τότε να δώσει μια νέα έστω πνοή στην εξαντλημένη- μετά τα πρόσφατα αιματηρά επεισόδια αστυνομικής βίας, την αντιδημοφιλή μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και την απόρριψη της προβληματικής αυστηροποίησης της μεταναστευτικής νομοθεσίας- δυναμική που είχε όταν ανέτρεπε τους όρους του πολιτικού ανταγωνισμού στην πατρίδα του για να κυριαρχήσει ως ο μεγάλος αναμορφωτής της;
Ή θα πέσει με την σειρά του θύμα της κατάρας της δεύτερης και πιο άδοξης προεδρικής θητείας που είχε πλήξει και όλους σχεδόν τους προκατόχους του;
Μένει να φανεί ποιες μπορεί να είναι οι ιδέες με τις οποίες ο Μακρόν θα δοκιμάσει να προλάβει τις εξελίξεις που οδηγούν τους αντιπάλους του στην εξουσία. Η διάλυση της Βουλής και η προκήρυξη πρόωρων εκλογών είναι ένα από τα όπλα που ακόμα διαθέτει. Προτίμησε προφανώς να το θέσει παρά πόδα προκρίνοντας προς το παρόν έναν ανασχηματισμό που κυοφορούσε επί μήνες και μένει να αποδειχθεί αν θα έχει ανατρεπτικό των όρων της διαδοχής του χαρακτήρα.
Σε κάθε περίπτωση τα ονόματα που ακούγονται προϊδεάζουν για επιστροφή στην μήτρα της πρωταρχικής μακρονίας από την οποία έχουν εν τω μεταξύ γεννηθεί νέα βλαστάρια, μεταξύ των οποίων ο μόλις 34 ετών φέρελπις Γκαμπριέλ Αττάλ που στον τελευταίο ανασχηματισμό ανέλαβε το Υπουργείο Παιδείας και χθες το βράδυ μια έντονη φήμη τον ήθελε να προαλείφεται για αντικαταστάτης της Μπορν στην πρωθυπουργία.
Το μόνο πάντως σίγουρο είναι ότι απέναντι στην ανερχόμενη Ακροδεξιά το γαλλικό πολιτικό σύστημα πρέπει να βρει επειγόντως το κλειδί που θα το ξεμπλοκάρει. Ειδάλλως η κρίση της Δημοκρατίας θα βαθαίνει στην χώρα που γεννήθηκε με την σύγχρονη μορφή της.
Εκείνο, ωστόσο, που έχει εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το πώς θα λυθεί ο γρίφος της αποστροφής του Γάλλου Προέδρου στην τελετή του αποχαιρετισμού του Ζακ Ντελόρ, όπου την ώρα που κατηγορείται για δεξιά στροφή κυρίως εξαιτίας των θέσεων που υιοθέτησε στο μεταναστευτικό, ο ίδιος για πρώτη φορά μίλησε για την ανάγκη να συνδεθεί το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης με το εγχείρημα της σοσιαλδημοκρατικής χειραφέτησης. Μήπως σε αυτήν την αγνώστων προς τον παρόν λοιπών ιδεολογικών στοιχείων χειραφέτηση ετοιμάζεται να αναζητήσει ο συγγραφέας της «Επανάστασης», του βιβλίου με το οποίο ο Μακρόν συστήθηκε στο κοινό των συμπατριωτών του ως υποψήφιος Πρόεδρός τους το 2017, την έμπνευση που χρειάζεται η ανάκτηση της χαμένης δυναμικής του;
Σε κάθε περίπτωση εκείνο που πρωτίστως θα χρειαστεί είναι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των συμπολιτών του. Σύμφωνα με το μηνιαίο βαρόμετρο της Elabe που δημοσιεύτηκε την περασμένη Παρασκευή στην γαλλική οικονομική εφημερίδα Les Echos της o δείκτης εμπιστοσύνης προς τον Γάλλο Πρόεδρο είχε χάσει μια ακόμα μονάδα με τα ποσοστά των πολιτών που εξακολουθούν να τον εμπιστεύονται να μην ξεπερνούν το 27%.
Το αξιοπρόσεχτο είναι ότι ενώ κερδίζει τρεις μονάδες μεταξύ των στελεχών των μεγάλων επιχειρήσεων, το 35% των οποίων συνεχίζουν να τον εμπιστεύονται, χάνει οχτώ ολόκληρες μονάδες στο χώρο των μεσοστρωμάτων. Τα τελευταία θεωρούν ότι μέχρι σήμερα έχουν δώσει περισσότερα από όσα έχουν λάβει από τις κυβερνήσεις του και το χειρότερο είναι ότι πιστεύουν πως τα μέτρα που λαμβάνει ευνοούν μόνο είτε τους πολύ πλούσιους είτε τους πολύ φτωχούς. Εξού και πλέον μόλις το 19% των μεσοστρωμάτων παραμένουν οπαδοί του.
