ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

Η Κοινωνική Ευρώπη και το «Μαύρο Μηδέν»

Η ειρωνεία της  τύχης θέλησε να φύγουν την ίδια μέρα από τη ζωή ο Ζακ Ντελόρ και ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τα ευρωπαϊκά οράματα των οποίων βρέθηκαν στους αντίποδες. Η κοινωνική Ευρώπη του Ντελόρ και η πρώτη ταχύτητα των ενάρετων της δημοσιονομικής πειθαρχίας του Σόιμπλε, μοιάζουν μακρινό παρελθόν δυσδιάκριτο από τον κουρνιαχτό που έχει σηκώσει στη Γηραιά Ήπειρο η επελαύνουσα  Ακροδεξιά.

*** *** ***

Ο Ζακ Ντελόρ ήταν ο τελευταίος Μεγάλος της Ευρώπης και έδωσε μια εν πολλοίς μοναχική μάχη μέσα σε αυτήν. Στο δίλημμα προσαρμογή στην παγκοσμιοποίηση ή περιφρούρηση των  κοινωνικών κεκτημένων η απάντηση του ήταν ο συνδυασμός των δύο.

Την εξισορρόπηση της κοινωνικής συνοχής με την οικονομική ανάπτυξη άλλωστε την επεξεργάσθηκε ο Ντελόρ στην περίοδο 1969-72, όταν ήταν σύμβουλος του τότε πρωθυπουργού Σαμπάν- Ντελμάς που είχε επιλέξει ο Πομπιντού, με στόχο ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα εγγυόταν την συναίνεση.

Τρία χρόνια αργότερα ο Ντελόρ κατανόησε ότι η Γκολική Δεξιά ήταν μια κουρασμένη παράταξη και ότι μόνη ελπίδα για φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις ήταν η Αριστερά, το Σοσιαλιστικό και το Κομμουνιστικό Κόμμα που μαζί με τους Ριζοσπάστες της Αριστεράς υπόγραψαν τον Σεπτέμβριο 1972 Κοινό Πρόγραμμα συγκυβέρνησης.

Ο Ντελόρ προσχώρησε στο Σοσιαλιστικό Κόμμα και έτσι από την Γκολική Αριστερά βρέθηκε στην δεξιά πτέρυγα της Σοσιαλδημοκρατίας. Αν στην Γκολική Δεξιά αισθανόταν ότι δεν μπορεί να οικοδομήσει νέες κοινωνικές και οικονομικές ισορροπίες, στην Αριστερά αυτή καθαυτή η λέξη «μεταρρύθμιση» ήταν ανάθεμα για τους Σοσιαλιστές και τους Κομμουνιστές που συγκρούονταν για ποια έκταση των εθνικοποιήσεων θα διασφάλιζε τη μη αντιστρέψιμη ρήξη με τον καπιταλισμό!

Ο Ντελόρ, ως υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών στην κυβέρνηση Μορουά, είπε δυνατά αυτό που οι σύντροφοί του σκέπτονταν και κανείς δεν τολμούσε να πει δυνατά: Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης η μεταρρύθμιση των κοινωνικών και οικονομικών ισορροπιών είναι δυνατή μόνον αν έχει κατοχυρωθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Έτσι η Ευρώπη του Ντελόρ όχι μόνον δεν απειλούσε αλλά εγγυόταν την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Πρόεδρος της Κομισιόν την δεκαετία 1984-94 ο Ντελόρ εξασφάλιζε την στήριξη των Μιτεράν και Κολ στα προγράμματα στήριξης του Νότου της Ε.Ε.

Η πτώση του τείχους του Βερολίνου το 1989, παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις, δεν μπόρεσε να εμποδίσει την επιστροφή στις συγκρούσεις και ανταγωνισμούς του παρελθόντος στην Γηραιά Ήπειρο. Σήμερα η γραμμή πλεύσης που χάραξε ο Ντελόρ παραμένει δραματικά επίκαιρη.

*** *** ***

Η Γερμανία δεν πρόκειται στο όνομα της αντιμετώπισης των παρενεργειών της Παγκόσμιας Χρηματοπιστωτικής Κρίσης να πατήσει τις δύο κόκκινες γραμμές της ευρωπαικής της στρατηγικής, την αμοιβαιοποίηση των κινδύνων μέσω του κοινού δανεισμού και της μεταφοράς πόρων από τον πλεονασματικό Βορρά στον ελλειμματικό Νότο.

Την γραμμή αυτή που διαμορφώθηκε αμέσως μετά την χρεοκοπία της Lehman Brothers τον Σεπτέμβριο του 2008 και στηρίχθηκε σχεδόν ομόφωνα από την Μπούντεσταγκ, την βρήκε έτοιμη και αποδεκτή από τα πολιτικά κόμματα ο Σόιμπλε, όταν ανέλαβε το υπουργείο Οικονομικών, το Νοέμβριο του 2009.

Όταν αργότερα ζήτησε μεταρρύθμιση του Συντάγματος για να υπάρξει πλαφόν στον ετήσιο δανεισμό της χώρας, σύσσωμη η Βουλή του έδωσε στήριξη πέραν της απαιτούμενης ενισχυμένης πλειοψηφίας των δύο τρίτων. Ο στόχος των μηδενικών ελλειμμάτων που αποκαλείται «Μαύρο Μηδέν», στην ουσία απαγορεύει την αλλαγή δημοσιονομικής πολιτικής.

Ο Σόιμπλε, προστατευμένος του Κολ, ο οποίος ήταν προστατευόμενος του Αντενάουερ, είναι χαρακτηριστική περίπτωση Γερμανού ευρωπαϊστή παλαιάς κοπής.

Ο Σόιμπλε θα γινόταν κόκκινο πανί για το Νότο της Ε.Ε-Ευρωζώνης γιατί κατά την άποψη του οι μεσογειακές χώρες με εξαίρεση την Γαλλία δεν είχαν θέση στον σκληρό πυρήνα της Ε.Ε και πρώτα από όλα στην ΟΝΕ.

Λέγεται ότι ο Αντενάουερ είπε στον Κολ ότι θα χαιρετά πρώτα την γαλλική σημαία τρείς φορές και μετά μια φορά την γερμανική. Την παραίνεση αυτή την ήξερε και ο Σόιμπλε καθώς οι Γάλλοι ομόλογοι του Μοσκοβισί και Σαπέν δεν υπέστησαν την δημόσια απαξίωση που επιφύλαξε στους ομολόγους του των ΗΠΑ Γκάιτνερ και Λιού.

Εάν θέλετε κάθε πρωί το ενημερωτικό δελτίο του KReport στο email σας και πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενό μας, κάντε μια δοκιμαστική συνδρομή!