Μοιάζει με ιστορία που επαναλαμβάνεται αδιάκοπα, σαν μια ατέρμων λούπα βίας και αίματος.
Παράδειγμα: Στα τέλη του 1987, σε μια περίοδο σχετικής ηρεμίας, ένας Παλαιστίνιος κατάφερε να πετάξει με ένα ανεμόπτερο πάνω από ένα Ισραηλινό στρατόπεδο στην Γαλιλαία, κοντά στα σύνορα με τον Λίβανο, και να σκοτώσει έξι στρατιώτες πριν το ανεμόπτερο καταρριφθεί. Το αναπάντεχο χτύπημα προκάλεσε σοκ στο Ισραήλ, ενώ ο αραβικός Τύπος υμνούσε το «ηρωικό κατόρθωμα» που αποδείκνυε, υποτίθεται, ότι ο Ισραηλινός στρατός δεν είναι ανίκητος. Λίγες ημέρες αργότερα, σ’ ένα τσεκ-πόιντ της Γάζας, ένα φορτηγό που οδηγούσε Ισραηλινός έπεσε πάνω σε δύο ταξί με τα οποία επέστρεφαν σπίτι Παλαιστίνιοι εργάτες, μετά το μεροκάματο σε ισραηλινό έδαφος, και σκότωσε τέσσερις. Η φήμη απλώθηκε ότι ο οδηγός ήταν αδελφός ενός Εβραίου εμπόρου που είχαν μαχαιρώσει στην πόλη της Γάζας και έψαχνε εκδίκηση. Ήταν ψέμα. Χρήσιμο ψέμα, ωστόσο, που βοήθησε να ξεσπάσουν ταραχές, στην διάρκεια των οποίων χύθηκε πολύ αίμα και Ισραηλινοί στρατιώτες σκότωσαν, ανάμεσα στους διαδηλωτές δύο 11χρονα αγόρια. Οι ταραχές γενικεύθηκαν και εξελίχθηκαν στην θυελλώδη πρώτη ιντιφάντα. Στην διάρκεια της οποίας εμφανίστηκαν τα πρώτα φυλλάδια που παρακινούσαν σε ασυμφιλίωτο αγώνα με μια άγνωστη ως τότε υπογραφή: Χαμάς.
Κάπως έτσι ξεκίνησε η ιστορία της διαβόητης οργάνωσης. Η οποία στην συνέχεια ενισχύθηκε τόσο ώστε όταν Αραφάτ και Ράμπιν υπέγραψαν την ιστορική συμφωνία του Όσλο, κατόρθωσε (με την βοήθεια ενός ακραίου Ισραηλινού έποικου, που δολοφόνησε τον Ράμπιν και με μια αλυσίδα τρομοκρατικών χτυπημάτων και αντιποίνων, που άφησαν πίσω τους 60 νεκρούς σε οκτώ ημέρες) να τινάξει εκείνη την ευκαιρία ειρήνευσης- την σημαντικότερη που δόθηκε ποτέ κι ίσως την έσχατη- στον αέρα. Κι έπειτα η Χαμάς, με την ελπίδα ειρήνευσης νεκρή, ήταν εύκολο να εκμηδενίσει τους εκπροσώπους της PLO και να αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο της Γάζας από το 2005.
Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1982 ένοπλοι Παλαιστίνιοι της ακραίας ομάδας του Αμπού Νιντάλ πυροβόλησαν και τραυμάτισαν τον πρέσβη του Ισραήλ στο Λονδίνο. Η κυβέρνηση του Τελ Αβίβ, με αυτήν την αφορμή, εισέβαλε στο Λίβανο για να εξολοθρεύσει την PLO, που είχε την έδρα της στην δυτική Βηρυτό. Η Βηρυτός πολιορκήθηκε από τον στρατό του Αριελ Σαρόν και ο Αραφάτ με όλη την Παλαιστινιακή ηγεσία υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν την πόλη και να εξοριστούν, με πρώτη στάση την Αθήνα. Μια παλαιστινιακή τρομοκρατική ενέργεια ανατίναξε, σε απάντηση, το αυτοκίνητο του σύμμαχου του Ισραήλ Προέδρου του Λιβάνου και, σε αντίποινα, οι παραστρατιωτικοί Φαλαγγίτες εισέβαλαν στους προσφυγικούς καταυλισμούς της Σάμπρα και Σατίλα και κατέσφαξαν ηλικιωμένους, γυναίκες και παιδιά. Στον επίλογο της σφαγής γεννήθηκε μια πολύ πιο ακραία και βίαιη ένοπλη οργάνωση, η Χεζμπολάχ, η οποία πήρε την θέση της μετριοπαθούς PLO, κυριάρχησε δια των όπλων στον Λίβανο, κατάφερε να διώξει τον ισραηλινό στρατό από την χώρα και συνιστά σήμερα την χειρότερη απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ.
Αυτή είναι, λοιπόν, η κλασσική συνταγή: Μια βίαιη ενέργεια των εξτρεμιστών της μιας πλευράς προκαλεί μια υπέρ-αντίδραση της άλλης πλευράς, οι εξτρεμιστές, οι ασυμβίβαστοι ριζοσπάστες εκτοπίζουν στο περιθώριο τους μετριοπαθείς και πραγματιστές, που θα μπορούσαν να διαπραγματευθούν έναν συμβιβασμό, η βία απλώνεται, δημιουργεί μια νέα κατάσταση, ακόμη πιο ασφυκτική από την προηγούμενη, μέσα από την οποία, αναπόφευκτα, θα ξεπηδήσει η σπίθα μιας επόμενης ανάφλεξης. Και ο φαύλος κύκλος της βίας αρχίζει πάλι από την αρχή και επαναλαμβάνεται αενάως.
Την συνταγή αυτή βλέπουμε να εφαρμόζεται στην πιο ακραία και αιμοβόρα εκδοχή της, τις τελευταίες δεκαπέντε ημέρες στην Γάζα. Οι σφαγές της 7ης Οκτωβρίου ήταν, ίσως, οι πιο βάρβαρες και απάνθρωπες που έχουμε δει στην μακρά και ταραγμένη ιστορία της Μέσης Ανατολής. Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι η βαρβαρότητά τους ήταν σκόπιμη, προσχεδιασμένη ώστε να οδηγήσουν το Ισραήλ στα άκρα, να του αφαιρέσουν κάθε άλλη επιλογή και να το παρασύρουν στην βιαιότερη δυνατή αντίδραση, με την ελπίδα ότι ένα λουτρό αίματος στην Γάζα θα ανάψει φωτιά στον «αραβικό δρόμο» και θα τινάξει στον αέρα κάθε απόπειρα ειρηνευτικής προσέγγισης Ισραήλ και Αραβικών χωρών, όπως εκείνη που επιχειρήθηκε με τις «συμφωνίες του Αβραάμ» και όπως η επικείμενη μεταξύ Τελ Αβίβ και Ριάντ. Αυτή ειδικά η προοπτική, που θα περιλάμβανε και κάποιες διευθετήσεις για το Παλαιστινιακό, που θα επιβάλλονταν στους Παλαιστίνιους ως λύση εκ των άνω και των έξω, θα αφαιρούσε οξυγόνο από τους ακραίους της Χαμάς, θα τους απέβαλε από το παιχνίδι. Εξ ου και η σφαγή που οργάνωσαν έγινε με τόσο απροσχημάτιστα βάρβαρο τρόπο και διαφημίστηκε ως τέτοια.
Κι έτσι η φωτιά του πολέμου άναψε ξανά. Αλλά πώς θα συνεχιστεί και πως θα τελειώσει αυτή η νέα κρίση; Και ποιος θα κερδίσει τον πόλεμο; Δανείζομαι από τον Γιουβάλ Χαράρι μια καίρια διατύπωση: Αν ο πόλεμος, γράφει, είναι η συνέχιση της πολιτικής με άλλα μέσα, τον πόλεμο αυτό «δεν θα τον κερδίσει η πλευρά που θα σκοτώσει περισσότερους, που θα καταστρέψει περισσότερα σπίτια, ούτε η πλευρά που θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη διεθνή υποστήριξη- θα τον κερδίσει η πλευρά που θα επιτύχει τον πολιτικό της στόχο».
Κι αν ο στόχος της Χαμάς ήταν η ματαίωση της ειρήνευσης, η αποτροπή κάθε λύσης στο Παλαιστινιακό, αν ο στόχος ήταν η επικράτηση του μίσους και του φανατισμού, η βύθιση σ’ ένα νέο γύρο ριζοσπαστικοποίησης, τότε χρειάζεται μεγάλη περίσκεψη ώστε η αντίδραση στο χτύπημά της να μην δικαιώσει τις επιδιώξεις της. Να μην αναδείξει την Χαμάς, ακόμη και συντετριμμένη, σε νικήτρια του πολέμου.-
