Τροφή για σκέψη:
Πρώτο: Οι εκλογές αυτές ήταν πολύ σημαντικές για την Ευρώπη ολόκληρη. Ο αναμενόμενος θρίαμβος του Λαϊκού Κόμματος (πριν δύο εβδομάδες, οι δημοσκοπήσεις δεν απέκλειαν ακόμη και αυτοδυναμία του) θα άλλαζε σημαντικά τους συσχετισμούς στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων. Και η είσοδος του ακροδεξιού Vox στην κυβέρνηση (που είχε προεξοφληθεί) θα ήταν μια σημαντική ώθηση στην ανερχόμενη σε όλη την Ευρώπη Alt-right. Το γεγονός ότι το ΡΡ μένει εκτός κυβέρνησης και το VOX υποχώρησε σε ψήφους και (ακόμη περισσότερο) σε έδρες είναι ένα πολύ καλό νέο για την Ευρώπη.
*** *** ***
Δεύτερο: Η κυβέρνηση Σοσιαλιστών-Podemos (οι οποίοι εξατμίστηκαν) είχε, προφανώς, πολλά λάθη στο ενεργητικό της, αλλά και αναμφισβήτητες επιτυχίες: Η οικονομία είχε ανακάμψει μετά την πανδημία, η ανεργία διατηρήθηκε χαμηλή, η νέα εργατική νομοθεσία, ο κατώτερος μισθός και η συμφωνία εργοδοτών-συνδικάτων ήταν αναμφισβήτητες επιτυχίες, η πληγή της Καταλανικής αυτονομίας είχε σε κάποιο βαθμό κλείσει και είχε περάσει μια από τις πιο προωθημένες νομοθεσίες στην Ευρώπη στο πεδίο των δικαιωμάτων. Η ήττα των Σοσιαλιστών, που οι δημοσκοπήσεις προεξοφλούσαν, και μάλιστα συντριπτική, θα ήταν, σε αυτές τις συνθήκες, ένα ισχυρό σήμα παρακμής και υποχώρησης για όλη την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία/κεντροαριστερά. Αλλά τελικά, οι Σοσιαλιστές όχι μόνον άντεξαν, αλλά και αύξησαν την εκλογική τους δύναμη σε σχέση με το 2019.
*** *** ***
Τρίτο: Η επόμενη μέρα στην Ισπανία παραμένει σε μια σφαίρα αβεβαιότητας. Μια κυβέρνηση Σοσιαλιστών-Αριστεράς με υποστήριξη ή ανοχή των κομμάτων της Καταλονίας, των Βάσκων και της Γαλικίας, μοιάζει πολύ πιθανή, αλλά κανείς δεν στοιχηματίζει για την μακροβιότητά της. Το βέβαιο είναι, όμως, ότι το στρατήγημα Σάντσεθ να προκαλέσει πρόωρες εκλογές Ιούλιο μήνα και η καμπάνια του, που είχε ως αιχμή ένα αντιφασιστικό κάλεσμα, ένα no passaran απέναντι στους νοσταλγούς του Φράνκο, επιβραβεύθηκαν. Με την βοήθεια και της σωρείας προκλητικών λαθών που έκαναν οι αντίπαλοί του.
*** *** ***
Τέταρτο: Είναι προφανές ότι η Ισπανία που καθρεφτίστηκε στις κάλπες είναι μια βαθιά διχασμένη χώρα. Ένα βαθύ πολιτιστικό (και όχι απλώς πολιτικό) ρήγμα την κόβει στα δύο, με τα δύο μέρη να τα χωρίζει αληθινό μίσος και πλήρης αδυναμία επικοινωνίας καν, πολύ περισσότερο συναίνεσης. Θέματα όπως η άμβλωση, η προστασία έναντι του βιασμού, η ευθανασία, τα δικαιώματα φύλου και ταυτότητας φύλου, η μετανάστευση και, προπάντων, η ανοχή σε μια κάποια αυτονομία των περιοχών, γίνονται πεδία ενός ασυμφιλίωτου διχασμού. Η Ισπανία, έτσι, με τις ιδιομορφίες της, γίνεται το πιο προωθημένο δείγμα «αμερικανοποίησης» των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Μεταφοράς, δηλαδή, και στις ευρωπαϊκές δημοκρατίες του εμπεδωμένου στην Αμερική πολιτιστικού διχασμού, τέκνο και παράγοντας του οποίου είναι το φαινόμενο Τραμπ.
