Η Ελλάδα από την Τετάρτη 12 Ιουλίου, έχει μπει σε μια περίοδο με πάρα πολύ υψηλή επικινδυνότητα, η οποία αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον έως το τέλος του μήνα. Εάν κάπου υπάρξει φωτιά, οι συνθήκες είναι ευνοϊκές, ώστε να αποκτήσει ένταση και να καταστεί ανεξέλεγκτη, λέει ο Θόδωρος Γιάνναρος, ερευνητής στο Ινστιτούτο Ερευνών περιβάλλοντος και βιώσιμης ανάπτυξη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, που μίλησε με την Ελένη Σπυρίδη.
Ε: Βρισκόμαστε μπροστά σε δυο νέα πολύ ισχυρά κύματα καύσωνα τα οποία αναμένεται να διαρκέσουν μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας. Άρα μιλάμε για συνθήκες, παρόμοιες του 2021;
Α: Το 2021 σημαδεύτηκε από δύο παρατεταμένα κύματα καύσωνα, διάρκειας 10-11 ημερών το καθένα. Το πρώτο έλαβε χώρα περί το τέλος Ιουνίου και το δεύτερο περί το τέλος Ιουλίου, ενώ και ο Μάιος που προηγήθηκε ήταν από τους θερμότερους ανοιξιάτικους μήνες της τελευταίας δεκαετίας. Οι συνθήκες που αντιμετωπίζουμε σήμερα μοιάζουν με τις συνθήκες του 2021, αλλά δεν είναι χειρότερες, καθώς η μέχρι τώρα διάρκεια του κύματος καύσωνα δεν ξεπερνά την αντίστοιχη διάρκεια του 2021. Ωστόσο, η εμμονή των πολύ υψηλών θερμοκρασιών και των ξηρών ατμοσφαιρικών συνθηκών μας ανησυχεί ιδιαίτερα, καθώς το Σαββατοκύριακο 22 – 23 Ιουλίου 2023 τα προγνωστικά στοιχεία υποδεικνύουν ατμοσφαιρικές συνθήκες ευνοϊκές για την εκδήλωση πυροεπαγωγικών δασικών πυρκαγιών (σ.σ. αυτοκαθοδηγούμενες πυρκαγιές που δημιουργούν τον δικό τους καιρό).
Οι ατμοσφαιρικές αυτές συνθήκες αφορούν ουσιαστικά σε πάρα πολύ θερμές και ξηρές συνθήκες και ασθενείς ανέμους κοντά στην επιφάνεια, με ταυτόχρονη παρουσία σχετικά υγρότερου αέρα ψηλότερα στην ατμόσφαιρα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες ευνοείται καταρχήν η πολύ έντονη καύση (υψηλά θερμικά φορτικά) και το «πάντρεμα» της φωτιάς με την ατμόσφαιρα, οπότε η τελευταία αρχίζει να δημιουργεί το δικό της καιρό, εμφανίζοντας συχνά ακραία συμπεριφορά και ακραίες ταχύτητες εξάπλωσης.
Ε: Είναι λοιπόν πολύ πιθανό να ξεσπάσουν νέες μεγάλες πυρκαγιές. Τι πρέπει να γίνει για να περιοριστεί ο κίνδυνος;
Α: Ως Πυρομετεωρολογική Ομάδα FLAME της μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) έχουμε ήδη επισημάνει ότι η χώρα μας έχει εισέλθει από την Τετάρτη 12 Ιουλίου 2023 σε μια περίοδο με πάρα πολύ υψηλή επικινδυνότητα, η οποία αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον έως το τέλος του μήνα, σύμφωνα και με τα προγνωστικά στοιχεία που έχουμε στη διάθεση μας. Σε όλη αυτή την περίοδο, οι πυρομετεωρολογικές συνθήκες θα είναι εξαιρετικά ευνοϊκές ώστε εάν κάπου υπάρξει φωτιά, αυτή να αποκτήσει ένταση και να καταστεί ανεξέλεγκτη και δυνητικά καταστροφική.
Ε: Ποιες είναι οι πιο επικίνδυνες περιοχές μέσα στα επόμενα 24ωρα;
Α: Είναι ακόμα σχετικά νωρίς να εντοπίσουμε τις περιοχές όπου η επικινδυνότητα θα είναι μεγαλύτερη τα προσεχή 24ώρα. Ωστόσο, μπορούμε να σημειώσουμε ότι περιμένουμε τις δυσμενέστερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου 22 – 23 Ιουλίου 2023, ενώ στις πλέον επικίνδυνες περιοχές θα πρέπει σίγουρα να συμπεριλάβουμε την Εύβοια, την Αττική, τη Βοιωτία, τη Φθιώτιδα και την Πελοπόννησο. Τις αμέσως ημέρες, θα μπορούμε να έχουμε μια ακριβέστερη εικόνα.
Ε: Ειδικότερα για την Αττική. Οι διαδοχικές πυρκαγιές την έχουν απογυμνώσει. Μεταμορφώνεται σταδιακά σε ένα θερμοκήπιο.
Α: Πράγματι, οι επαναλαμβανόμενες δασικές πυρκαγιές σε μία περιοχή έχουν ως αποτέλεσμα τη σημαντική υποβάθμιση του περιβάλλοντος με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ευζωία των ανθρώπων. Οι κλιματικές προβολές που έχει στη διάθεση της η επιστημονική κοινότητα υποδεικνύουν ένα δυσοίωνο μέλλον. Το πόσο δυσοίωνο θα είναι εξαρτάται από το πόσο διατεθειμένοι είμαστε να επενδύσουμε ουσιαστικά στον μετριασμό (περιορισμός χρήσης ορυκτών καυσίμων).
