Το rebound που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ ευρωεκλογών 2019 (23,8%) και εθνικών εκλογών 2019 (31,5%) θόλωσε την κρίση της ηγετικής του ομάδας και έπαιξε ρόλο στο να μην αναζητηθούν τα ουσιαστικά αίτια της ήττας που υπέστη. Θεώρησαν εσφαλμένα ότι η βάση τους είναι το 31,5% και όχι το 23,8% και πορεύθηκαν με την -σχεδόν μεταφυσική- λογική ότι θα αυξήσουν ό,τι και να γίνει τα ποσοστά τους στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση.
Παράλληλα, αυτά τα 4 τελευταία χρόνια άσκησαν μια πολύ θυμωμένη αντιπολίτευση πιστεύοντας -λανθασμένα- ότι η κοινωνία είναι αγανακτισμένη και εκείνη με όσα συμβαίνουν στη χώρα. Αυτό που δεν κατάλαβαν είναι ότι οι πολίτες μετά από την δεκαετή οικονομική κρίση, τα δύο χρόνια πανδημίας και τη νέα οικονομική κρίση εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία, ένιωθαν ανασφάλεια και όχι θυμό, ήθελαν προοπτική διεξόδου από την κρίση και όχι καταγγελίες χωρίς ρεαλιστική πρόταση. Αυτή η λανθασμένη κατανόηση της κοινωνίας δεν τους επέτρεψε να δώσουν απαντήσεις στις πραγματικές αγωνίες των πολιτών. Αυτός ο θυμός, που απέπνεε το κόμμα του Α. Τσίπρα δεν γοήτευε τους κεντρώους και έτσι, σύμφωνα με τα exitpolls, σε αυτή την κατηγορία ψηφοφόρων η ΝΔ έλαβε 37,1%, το ΠΑΣΟΚ 31,7% και ο ΣΥΡΙΖΑ μόλις 12,9%.
Την ίδια στιγμή, επέμεναν να κατηγορούν ως ανάλγητο νεοφιλελεύθερο τον Κ. Μητσοτάκη, τη στιγμή που η κυβέρνησή του έδινε βοηθήματα (επιστρεπτέες και μη επιστρεπτέες προκαταβολές, ενισχύσεις μισθών κλπ) και επιδόματα σε μεγάλη μερίδα των πολιτών, τόσο κατά τη διάρκεια της πανδημίας όσο και μετά. Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η βοήθεια δεν ήταν αρκετή, όμως στην πράξη είχαμε την πρώτη κυβέρνηση που σε μια κρίση έδινε χρήματα και δεν έπαιρνε. Αυτή ήταν και η κύρια αιτία για την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ σε λαϊκές περιοχές της Αθήνας και του Πειραιά.
Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει το έλλειμμα αξιοπιστίας που «έχτισε» την περίοδο της διακυβέρνησής του. Παράδειγμα, σε έρευνα της aboutpeople (11/3/2021), όταν ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε τις προτάσεις του για την υγεία, σχεδόν το 70% εκτιμούσε ότι δεν θα τις κάνει πράξη. Με τον τρόπο που αντιπολιτεύθηκε δεν μπορούσε να πείσει ότι θα υλοποιήσει αυτά για τα οποία δεσμεύεται. Ο τρόπος και ο τόνος της αντιπολίτευσης, τα πρόσωπα, ακόμα και οι υποσχέσεις ήταν ίδια με το παρελθόν και οι ψηφοφόροι αρκετά πληγωμένοι από το αποτέλεσμα της περιόδου διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.
Τα παραπάνω είναι οι βασικές αιτίες του καταποντισμού του ΣΥΡΙΖΑ, και όχι ότι έκανε μια, ομολογουμένως, κακή -ειδικά τον Μάιο- προεκλογική εκστρατεία. Είχε χάσει τις εκλογές πολύ καιρό πριν.
Ο Πέτρος Ιωαννίδης είναι πολιτικός αναλυτής της aboutpeople