Γιατί οι Ευρωπαίοι επενδύουν στην Κίνα και τις ΗΠΑ;

Βλέπουμε μία μετά την άλλη τις χώρες της Ευρώπης να πηγαίνουν με κρυφοχαμόγελα προς την Κίνα.  Το ίδιο συμβαίνει με μεγάλες ενεργοβόρες επιχειρήσεις της Ευρώπης που βλέπουν προς τις ΗΠΑ.  Άρα, τι φταίει; Είναι σχετικά απλό: Τα χρήματα πάνε εκεί που θα βγουν περισσότερα χρήματα. Τι υπάρχει πίσω από αυτό; Απλά μαθήματα ανταγωνιστικής στρατηγικής -που θα έλεγε και ο Porter. 

1. Κόστος ενέργειας. Το κόστος ενέργειας σπρώχνει επιχειρήσεις να φύγουν από την Ευρώπη και ειδικά την Γερμανία και να μεταφέρουν την παραγωγή τους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού όπου υπάρχει σαφές και μόνιμο πλεονέκτημα κόστους.  Αυτό δεν είναι θεωρία, συμβαίνει ήδη στην καρδιά της βιομηχανικής Γερμανίας και άλλων δυτικών ευρωπαϊκών χωρών. Πόσο θα επηρεάσει την Ευρώπη δεν είναι σαφές, διότι θα διασφαλίσει τη βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων αυτών, αλλά από την άλλη θα υπάρχει σημαντική πίεση στην απασχόληση.  
2. Κρατικός παρεμβατισμός πολλών ταχυτήτων.  Έχουμε μία παράξενη κατάσταση όπου όλοι μιλούν για κάτι που δεν θέλουν αλλά το οποίο γίνεται με κάθε τρόπο από τους ισχυρούς όλου το κόσμου. Οι ΗΠΑ, Κίνα αλλά και Γερμανία είτε φανερά είτε λιγότερο φανερά δίνουν κρατικές ενισχύσεις στις επιχειρήσεις τους και ειδικά στις παραγωγικές.  Στις ΗΠΑ, οι κρατικές ενισχύσεις αφορούν και στην προσέλκυση μεγάλων στρατηγικών επενδύσεων από επιχειρήσεις εκτός Αμερικής.
3. Εμμονή στις προχωρημένες αρχές του ESG που στην Ευρώπη η πίεση είναι αυξανόμενη για επιχειρήσεις και για τράπεζες ενώ στις ΗΠΑ και στην Κίνα αυτές οι ευαισθησίες δεν είναι στον ίδιο βαθμό ορατές και πόσο μάλιστα υποχρεωτικές
4. Η Ευρώπη γερνά με πολύ γοργούς ρυθμούς και οι επιχειρήσεις θέλουν εργατικά χέρια σε πλήρη αντίθεση με την πολιτική πίεση για περιορισμό της μετανάστευσης.  Στην Γερμανία υπάρχει έλλειψη εργατιών χεριών για να μπορέσουν να λειτουργήσουν αυτές οι βιομηχανίες αλλά και όλο το κύκλωμα της οικονομίας κυρίως σε μεταφορές και αποθηκευτικές μονάδες.  
5. Πελατεία.  Η Κίνα έχει περάσει από την φάση της χώρας παραγωγής και εξαγωγών στην φάση που είναι και χώρα κατανάλωσης και μάλιστα με ιδιαίτερα μεγάλη μεσαία τάξη που είναι διψασμένη για κατανάλωση.  Οι δυτικές βιομηχανίες αν θέλουν να επιβιώσουν χρειάζονται την αγορά της Κίνας και ιδιαίτερα με τη μειωμένη αγορά της Ευρώπης και την απουσία πλέον της Ουκρανίας και την Ρωσίας.  Αν δει κανείς πόσες ηλεκτρικές συσκευές πωλούνται στο singles day στην Κίνα κάθε χρόνο (κάτι ανάλογο με το Black Friday) θα καταλάβει γιατί όλη η παραγωγή της Bosch Siemens κινείτε προς την Κίνα με επιταχυνόμενους ρυθμούς. 

Πέρα από τις πέντε παραμέτρους θα προσθέταμε και την παράμετρο της ταχύτητας των αποφάσεων.  Εδώ η Ευρώπη είναι πιο αργή και από το τέλος των γεγονότων.  Αν μία επιχείρηση μεταφέρει παραγωγή εκτός Ευρώπης και στην συνέχεια η Ευρώπη -επιτέλους- απαντήσει με μέτρα ενίσχυσης των παραγωγικών μονάδων, τότε θα είναι αργά.  Φοβάμαι ότι χάνονται πολλές ευκαιρίες και η Ευρώπη βγαίνει ολοένα και πιο αδύναμη από τις συνεχείς γεωπολιτικές κρίσεις. 

Ο Ανδρέας Αθανασόπουλος  είναι αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Eurobank.