Η απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να προωθήσει ταυτόχρονα την πώληση των F-16 και των F-35 θέτει, για μια ακόμη φορά, το ερώτημα αν η Ουάσιγκτον επενδύει στη συνολική εκκαθάριση εκκρεμοτήτων με την Άγκυρα ή κινείται στη λογική του περιορισμού των ζημιών.
Το πρώτο είναι αδύνατο, με δεδομένη την απόφαση των ΗΠΑ να επενδύσουν στο Κουρδικό, επιλογή που έχει εγγραφεί ως βαριά υποθήκη στις σχέσεις Αγκύρας-Ουάσιγκτον από την εποχή του πρώτου πολέμου στο Ιράκ, το 1991.
Σήμερα, μετά την άτακτη φυγή από το Αφγανιστάν και την κρίση εμπιστοσύνης με τη Σαουδική Αραβία, αλλά και την αβεβαιότητα στις σχέσεις με το Ιράν, το κουρδικό κίνημα -εκτός από το Ισραήλ- είναι βασικός σύμμαχος των ΗΠΑ στην ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Η Τουρκία, είτε με τον Ερντογάν είτε μετά από αυτόν, βλέπει ένα δεύτερο κουρδικό κράτος να γεννιέται στη βορειοανατολική Συρία, δίπλα στο αντίστοιχο του βορείου Ιράκ που δημιουργήθηκε το 1991, και ξέρει ότι η συνέχεια δεν είναι άλλη από την ανάφλεξη στο Ιρανικό Κουρδιστάν.
Με βάση τα παραπάνω, η ένταση στη νοτιοανατολική Τουρκία ίσως είναι θέμα χρόνου.
Αν η πλήρης εξομάλυνση στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας φαίνεται έως αδύνατη, η Άγκυρα αναζητεί εναλλακτική στρατηγική. Μία τέτοια θα ήταν η ρεαλπολιτίκ μιας αντικουρδικής συμμαχίας με τη Συρία, το Ιράκ και το Ιράν, επιλογή που, βεβαίως, αν υιοθετηθεί, θα φέρει την Τουρκία σε σύγκρουση με τις ΗΠΑ.
Αν υπάρξει συνάντηση του Ερντογάν με τον Άσαντ, και μάλιστα με μεσολάβηση του Πούτιν, τότε ένα διαζύγιο της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα στα περιφερειακά ζωτικά συμφέροντα στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, κατά πολλούς μοιάζει αναπόφευκτο.
Αν η απειλή του Τούρκου προέδρου περί ευρείας κλίμακας εισβολή στη Συρία είναι «κόκκινο πανί» για τις ΗΠΑ, τότε μια αντικουρδική συμμαχία ανάμεσα στην Άγκυρα, τη Δαμασκό, την Τεχεράνη και τη Βαγδάτη, με σπόνσορά τη Ρωσία, είναι εκ των πραγμάτων στρατηγική πρόκληση για τις ΗΠΑ αλλά και για το Ισραήλ.
Τα παραπάνω οριοθετούν ως τακτική περιορισμού ζημιών το επικείμενο ταξίδι του Μπλίνκεν σε Αθήνα, Άγκυρα και Τελ Αβίβ, με σημείο αναφοράς τη σύμπηξη ενεργειακής συνεργασίας που σε κάποιο βαθμό θα ικανοποιεί τις επιδιώξεις της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το γυαλί όμως έχει ραγίσει καθώς οι ΗΠΑ, όσον αφορά την παρουσία τους στην ευρύτερη περιοχή, τα τελευταία χρόνια, σχεδόν αθόρυβα, έχουν μετακομίσει από τη βάση του Ιντσιρλίκ, στη Σούδα και την Αλεξανδρούπολη.
Το ζητούμενο μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας δεν είναι η επιστροφή στις παλαιές, ευτυχισμένες στιγμές των διμερών σχέσεων, αλλά η διαχείριση μιας δεδομένης διάστασης ζωτικών τους συμφερόντων. Όπως λέει το τραγούδι που ακούγεται στην ταινία του Θ. Αγγελόπουλου «Μέρες του ‘36», «μην περιμένεις, δεν ξαναζούνε τα παλιά, μην περιμένεις».
