Το ΑΠΘ – το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης που πλησιάζει τον ένα αιώνα ύπαρξης – έχει σφραγίσει υπό διάφορες μορφές τόσο την επιστημονική και γενικότερα πνευματική ζωή στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου, της άμεσης μεταπολεμικής περιόδου και ύστερα της Μεταπολίτευσης, όσο και το πολιτικοκοινωνικό περιβάλλον της Θεσσαλονίκης.
Από την μελέτη της Γλώσσας και της Παιδαγωγικής σε προοδευτική κατεύθυνση μέχρι την προώθηση μιας καινοτομικής Αρχιτεκτονικής, από τους αιχμηρούς προβληματισμούς της Νομικής μέχρι – πιο πρόσφατα – την παρακολούθηση και ανάπτυξη τεχνολογιών αιχμής (σε βιολογία και μηχανολογία-ηλεκτρονικά εξίσου), το ΑΠΘ ξεπέρασε το στίγμα του συντηρητισμού που έφερε (άλλοτε δικαιολογημένα, άλλοτε άδικα) η Θεσσαλονίκη. Και συνέβαλε ουσιαστικά στην διάχυση του προβληματισμού, εκείνο το οποίο αποτελεί άλλωστε την ουσιαστική λειτουργία ενός Πανεπιστημίου.
Στο σύντομο αυτό βιβλίο του Κώστα Μπλιάτκα, δημοσιογράφου στην «Θεσσαλονίκη» και την ΕΡΤ 3 και βασικού συντελεστή του περιοδικού «Θεσσαλονικέων Πόλις», έχουν συγκεντρωθεί κείμενα και συζητήσεις με μεγάλους που πέρασαν από το ΑΠΘ και σφράγισαν την πορεία του: Εμμανουήλ Κριαράς, Αριστόβουλος Μάνεσης, Δημήτρης Μαρωνίτης, Γιάννης Μανωλεδάκης, Νικόλαος Μουτσόπουλος, Χρίστος Τσολάκης.
Δίνεται φωνή στην ίδια την πορεία του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και αποτυπώνονται σχεδιασμοί και προσδοκίες που το συνόδευσαν σε όλη την μεταπολεμική περίοδο, του 1950-1990. Αλλά παράλληλα αφήνεται να αναδειχθεί και η πολιτική και κοινωνική ζύμωση καίριων χρόνων, παραλληλίζοντας μεγάλα γεγονότα που γνώρισε η πόλη και η κοινωνία της.
Η ταυτότητα του ΑΠΘ, ή μάλλον η αναζήτηση των πολλαπλών του ταυτοτήτων, μαζί με την κατάθεση βασικών συντελεστών του: αυτή είναι η «συνείδης»η του τίτλου του βιβλίου.
