Πολύ περισσότερο από λεύκωμα-οδηγός στην συνολική ανασκαφική δουλειά του Πέτρου Θέμελη και την αποκατάσταση της Αρχαίας Μεσσήνης (ήδη από το 1986, με ανάθεση από την Αρχαιολογική Εταιρεία που είχε αναλάβει το εμβληματικό αυτό έργο με αρκετά τρικυμισμένη διαδρομή. την κατάσταση έσωσε η ενισχυμένη από τα πρώιμα κονδύλια Διαρθρωτικών Ταμείων ΕΕ), η έκδοση αυτή αποτελεί παρουσίαση μιας νέας λογικής για την ένταξη αρχαιολογικού χώρου στην συνολική ανάπτυξη ενός τόπου.
Ο ίδιος ο Πέτρος Θέμελης εξηγεί: «Η αρχαία Μεσσήνη ήρθε να προστεθεί στα εξέχοντα πολιτιστικά στοιχεία της χώρας, να ξαναζήσει με δεύτερη – αιώνια, πιστεύω – ζωή σε ένα αλώβητο φυσικό περιβάλλον […] και ως ένα αρχαιολογικό και οικολογικό πάρκο να αποκτήσει την δική της δυναμική, με σημαντική κοινωνική και οικονομική διάσταση».
Αξίζει να μείνει κανείς λίγο ακόμη στην προσέγγιση του Π. Θέμελη, που σε όλην αυτή την διαδρομή και την προσέγγιση της αρχαίας Μεσσήνης είχε την συμπαράσταση του «Διαζώματος» του Σταύρου Μπένου – αλλά και την στήριξη του Ιδρύματος Κωνσταντακόπουλου, που με την μείζονα γειτονική ανάπτυξη του Costa Navarino κάνει μια προσπάθεια μεγάλης κλίμακας για ολοκληρωμένη ανάπτυξη της περιοχής, με την οικολογική διάσταση σταθερά παρούσα, αλλά και την παράλληλη έμφαση στην ενσωμάτωση στοιχείων της τοπικής παράδοσης.
Σ’ αυτήν ακριβώς, την λογική έρχεται να προστεθεί η κατάθεση Θέμελη: «Στους επισκέπτες [του αρχαιολογικού χώρου] να προσφέρεται συνεχώς αναψυχή συμβατή με τον χαρακτήρα και την αξία των μνημείων. Το δίλημμα προστασία ή χρήση των μνημείων είναι ψευδές, δεν υφίσταται σύγκρουση αξιών».
Ανηφορικό στοίχημα, αλλά σημαντικό.
