Από την Γλασκώβη, όλα έχουν επιδεινωθεί

Σε δύο βδομάδες, στις 6 Νοεμβρίου, αρχηγοί κρατών, υπουργοί, διαπραγματευτές, ακτιβιστές για το κλίμα, δήμαρχοι, εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και διευθύνοντες σύμβουλοι επιχειρήσεων θα συναντηθούν στην αιγυπτιακή παράκτια πόλη Sharm el-Sheikh για τη μεγαλύτερη στην κόσμο ετήσια συγκέντρωση για την κλιματική κρίση. Η  φετινή συνάντηση, η COP27, δεν θυμίζει σε τίποτα την περσινή στην Γλασκώβη. Ο πόλεμος στην Ουκρανία τα έχει αλλάξει όλα, προς το χειρότερο. Ο πήχης των προσδοκιών για αναθεωρημένους, φιλόδοξους στόχους που θα ανακόψουν την πορεία προς το μη αναστρέψιμο για τον πλανήτη, σημείο, έχει χαμηλώσει. Το πιο σημαντικό: Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, της UNEP, του World Meteorological Organization και της Ε.Ε.,  τον χρόνο που μεσολάβησε η κατάσταση επιδεινώθηκε:

• Ο κίνδυνος υπερθέρμανσης του πλανήτη αυξήθηκε. Ο στόχος η παγκόσμια κοινότητα να διατηρήσει την αύξηση θερμοκρασίας κάτω από το όριο των 1,5ºC, φαίνεται να απομακρύνεται επικίνδυνα. Σε ποσοστό 50% είναι πλέον πιθανό, να ξεπεραστεί, τουλάχιστον  προσωρινά αυτό το όριο, μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια. Άλλωστε ΄το 2020 η  θέρμανση ήταν ήδη περίπου 1,2 ºC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Όλα τα μοντέλα δείχνουν ότι οι στόχοι που έχουν τεθεί, είναι εντελώς ανεπαρκείς. Ακόμη και αν πιαστούν η θερμοκρασία θα αυξηθεί κατά 2,7°C.
• Η αύξηση των παγκόσμιων εκπομπών CO₂ αυξήθηκε. Το 2021 οι εκπομπές αυξήθηκαν πάνω από 2 δισ. τόνους, η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση στην ιστορία (πάνω από το 40 % της συνολικής αύξησης των παγκόσμιων εκπομπών CO₂  οφείλεται στον άνθρακα, ενώ το ). Οι τέσσερις κορυφαίοι παραγωγοί ρύπων, σε ποσοστό 63%, παραμένουν η Κίνα, η Ινδία, οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Αυξήθηκε η συχνότητα ακραίων καιρικών φαινομένων όπως καύσωνες, ξηρασίες (+29%), πλημμύρες (+134%), χειμερινές καταιγίδες (+40%), τυφώνες και εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες καταγράφηκαν 350 έως 500 φυσικές καταστροφές ετησίως, μέσης έως μεγάλης κλίμακας, αριθμός που αναμένεται έως το 2030 να φτάσει τις 560 τον χρόνο, δηλαδή 1,5 φυσική καταστροφή την ημέρα.
• Η στάθμη της θάλασσας αυξήθηκε. Μεταξύ 2013 και 2021, ανέβαινε κατά 4,5 χιλιοστά ετησίως, κατά μέσο όρο. Η Μεσόγειος μετατρέπεται στην ταχύτερα θερμαινόμενη θάλασσα στον κόσμο. Θερμαίνεται 20% ταχύτερα σε σχέση με τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Ο βασικός υπεύθυνος αυτής της κατάστασης, ο μεγαλύτερος παράγοντας που συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή είναι  τα ορυκτά καύσιμα, αυτά ευθύνονται για πάνω από το 75 % του συνόλου των αερίων θερμοκηπίου. Παρόλα αυτά  (με αφορμή, και σε ένα βαθμό πρόσχημα, τον πόλεμο),  τα τρέχοντα σχέδια θα οδηγήσουν στην παραγωγή περίπου 240 % περισσότερου άνθρακα, 57 % περισσότερου πετρελαίου και 71 % περισσότερου φυσικού αερίου από ό, τι θα ήταν στόχοι συνεπείς με τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής.  

Για το τέλος, δύο βασικές υπενθυμίσεις:

Πρώτη: Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η κλιματική αλλαγή είναι η μείζων απειλή για την υγεία που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα, και θα προκαλέσει περίπου 250 000 επιπλέον θανάτους ετησίως από το 2030 έως το 2050.

Δεύτερη: Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, περισσότεροι από 200 εκατομμύρια άνθρωποι ίσως αναγκαστούν να μεταναστεύσουν λόγω των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Σημειώστε και αυτό:

Η κλιματική κρίση και η περιβαλλοντική υποβάθμιση αποτελούν πολλαπλασιαστές απειλών με επιπτώσεις στην ασφάλεια των ανθρώπων και την κοινωνικοπολιτική σταθερότητα. Η αναχαίτηση αυτής της πορείας, είναι πόλεμος, που δεν διεξάγεται μόνο στα μετόπισθεν. Η Global Witness κατέγραψε 227 δολοφονίες ανθρώπων που αγωνίζονταν για την προστασία του  περιβάλλοντος.