Είναι η μεγαλύτερη χώρα της Λατινικής Αμερικής, με τη μεγαλύτερη οικονομία, πέμπτη μεγαλύτερη στον κόσμο σε έκταση, έβδομη σε πληθυσμό, τέταρτη μεταξύ των δημοκρατικών χωρών, μετά τη λήξη της δικτατορίας (1964-1985). Η Βραζιλία είναι όμως και χώρα με έντονη οικονομική ανισότητα, μεγάλη φτώχεια και πληθυσμό που αυτοπροσδιορίζεται λευκός κατά 48% και «σκούρος» κατά 43%.
Στις αυριανές εκλογές οι Βραζιλιάνοι ψηφίζουν για τον πρόεδρο της ομοσπονδιακής δημοκρατίας, τους 27 από τους 81 γερουσιαστές, τους 513 βουλευτές, τους 27 κυβερνήτες πολιτειών και τα τοπικά κοινοβούλια. Όσο και αν στα διεθνή μέσα κυριαρχεί η προεδρική εκλογή, αύριο καθορίζεται το μέλλον της χώρας για τα επόμενα χρόνια.
Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν καθαρή νίκη του Λουίς Ινιάσιο Λούλα ντα Σίλβα απέναντι στον απερχόμενο πρόεδρο Χαΐρ Μπολσονάρο, ενδεχομένως χωρίς καν να χρειαστεί δεύτερος γύρος. Αυτό και πολλά άλλα θα εξαρτηθούν από την (υποχρεωτική) συμμετοχή στις εκλογές.
Οι οπαδοί του Μπολσονάρο είναι μόλις το ένα τρίτο των ψηφοφόρων, αλλά είναι συσπειρωμένοι σε πολύ μεγάλο βαθμό, όπως δείχνουν και οι προεκλογικές συγκεντρώσεις του, που συγκεντρώνουν μέχρι 100.000 ανθρώπους. Τον στηρίζουν οι πλουσιότεροι, οι ευαγγελικοί χριστιανοί, οι κάτοχοι όπλων και οι συντηρητικότεροι πολίτες.
Η πλευρά του Λούλα έχει συγκεντρώσει στη συμμαχία της 10 κόμματα, από τα οποία μόνο τρία είναι αμιγώς αριστερά. Τα υπόλοιπα βρίσκονται από την κεντροαριστερά μέχρι την κεντροδεξιά και αυτό εξηγεί την επιλογή του για υποψήφιο αντιπρόεδρο, στο πρόσωπο του νεοφιλελεύθερου Ζεράλντου Αλκμίν, του «εθνικιστικο-κεντροαριστερού» Σοσιαλιστικού κόμματος.
Η νίκη του Λούλα θεωρείται δεδομένη, αλλά όχι και η ορκωμοσία του την 1η Ιανουαρίου του 2023. Ο απερχόμενος Μπολσονάρο έχει δηλώσει πολλές φορές ότι ενδεχομένως να μη δεχτεί το αποτέλεσμα των εκλογών, επειδή το σύστημα είναι «διαβλητό» και μερικοί από τους πλουσιότερους οπαδούς του βρέθηκαν υπό εισαγγελική έρευνα, επειδή αντάλλασσαν μηνύματα για την παραμονή του στην εξουσία με πραξικόπημα. Η Ουάσιγκτον προειδοποίησε τους τελευταίους μήνες, αρκετές φορές, τον Μπολσονάρο να μην υπονομεύει τη δημοκρατία στη χώρα του, με τέτοιους ισχυρισμούς.
Ο νυν πρόεδρος πέτυχε το Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο να δεχτεί, παράλληλα με την κανονική καταμέτρηση των ψήφων, να γίνει και «δειγματοληπτική διασταύρωση» των αποτελεσμάτων από τον στρατό της Βραζιλίας, που τα χρόνια Μπολσονάρο έχει αποκτήσει σημαντικό ρόλο στη χάραξη εθνικής και εξωτερικής πολιτικής και στον έλεγχο κάποιων υπουργείων. Ένα σενάριο για βίαιες ταραχές από τους οπλισμένους οπαδούς του, μετά τις εκλογές, που θα προκαλέσουν παρέμβαση του στρατού κυκλοφορεί, αλλά δεν φαίνεται ότι στηρίζεται από πολλούς στρατιωτικούς.
Η ενδεχόμενη προεδρία Λούλα θα έχει να αντιμετωπίσει πολλά προβλήματα. Ο Μπολσονάρο διέλυσε το κράτος πρόνοιας, κατάργησε τα περισσότερα δικαιώματα των εργαζομένων, αύξησε σημαντικά τη φτώχεια στη χώρα και προκάλεσε μεγάλες καταστροφές στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου. Η κυβέρνηση που θα σχηματίσει ο Λούλα θα πρέπει να τα αντιμετωπίσει τηρώντας ισορροπίες ανάμεσα στα κόμματα της συγκυβέρνησης, που ως μοναδικό κοινό στοιχείο έχουν την αντίθεσή τους στην παραμονή του Μπολσονάρο στην εξουσία.
Παρεμπιπτόντως, δεν είναι καθόλου σαφές που θα οδηγήσει ο Λούλα τις διεθνείς σχέσεις της Βραζιλίας, η οποία είναι από τα ιδρυτικά μέλη των BRICS και διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με το Πεκίνο. Ακόμα πιο αινιγματική είναι η στάση που θα τηρήσει στον πόλεμο στην Ουκρανία, για τον οποίο, πριν λίγους μήνες δήλωσε ότι, ναι μεν η Ρωσία δεν έπρεπε να εισβάλλει στην Ουκρανία, αλλά ο Ζελένσκι είναι εξίσου με τον Πούτιν υπεύθυνος για τον πόλεμο και πως ο πρόεδρος Μπάιντεν μπορούσε να κάνει περισσότερα για να τον αποτρέψει, αντί να τον υποδαυλίζει.
