H «εθνική ευελιξία» φαίνεται να είναι το κλειδί για την επίτευξη πολιτικής συμφωνίας για τα νέα μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης κατά την έκτακτη σύνοδο των Υπουργών Ενέργειας την προσεχή Παρασκευή. Και τούτο διότι όλες οι χώρες επιδιώκουν να διασφαλίσουν ότι μπορούν, να διατηρήσουν τα δικά τους εθνικά μέτρα για την ανάκτηση των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών (Ελλάδα) ή την φορολόγηση των εταιρειών ορυκτών καυσίμων (Ιταλία) και να εφαρμόσουν συμπληρωματικά τα μέτρα που εισηγούνται οι Βρυξέλλες.
Το σχέδιο Κανονισμού με διαφιλονικούμενους άξονες την επιβολή πλαφόν 180 ευρώ/ΜWh στους ηλεκτροπαραγωγούς πλην φυσικού αερίου, την επιβολή έκτακτης συνεισφοράς αλληλεγγύης τουλάχιστον 33% στα υπερκέρδη των ομίλων ορυκτών καυσίμων και την μείωση κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος αποτελεί αντικείμενο πυρετωδών διαπραγματεύσεων μεταξύ Βρυξελλών και εθνικών κυβερνήσεων. Και όπως όλα δείχνουν, θα προστεθούν «παραθυράκια» και «ειδικά καθεστώτα» προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι «ιδιαιτερότητες» κάθε χώρας, υπονομεύοντας την αποτελεσματικότητα των μέτρων που είχε κριθεί εξαρχής περιορισμένη.
Είναι ενδεικτικό ότι η τελευταία εκδοχή του προσχεδίου -που δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί- προβλέπει ότι η επιβολή της συνεισφοράς αλληλεγγύης δεν θα είναι υποχρεωτική, εάν κάποια χώρα εφαρμόζει ήδη «ισοδύναμα» μέτρα. Οι χώρες-μέλη θέλουν επίσης εγγυήσεις ότι δεν θα εμποδίζονται να ανακτήσουν περισσότερα υπερέσοδα από τους ηλεκτροπαραγωγούς, σε σχέση με το ευρωπαϊκό πλαφόν. Για το θέμα αυτό πιέζει ιδιαίτερα η Ελλάδα, ο μηχανισμός της οποίας συμπεριλαμβάνει και τις μονάδες φυσικού αερίου και η κυβέρνηση δεν θέλει σε καμία περίπτωση να περιορίσει την αποτελεσματικότητά του. Παρόλα αυτά, το έκτακτο τέλος των 10 ευρώ/θερμική Μεγαβατώρα στις μονάδες φυσικού αερίου που εξήγγειλε την Τετάρτη ο Υπουργός ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας αιφνιδιάζοντας τους πάντες θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως «δικλείδα ασφαλείας» για να διατηρηθεί η συνεισφορά τους, εάν η «τελική λύση» των Βρυξελλών καταστήσει μονόδρομο τις αλλαγές στον ελληνικό μηχανισμό.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξάλλου αναμένεται να παρουσιάσει την επόμενη εβδομάδα το σχέδιό της για έκτακτη παροχή ρευστότητας στους ενεργειακούς ομίλους -με επίκεντρο τα ενέχυρα που απαιτούνται για την κάλυψη των θέσεων στις προθεσμιακές αγορές- και «ιδέες» για την μείωση των τιμών φυσικού αερίου, που δεν έχουν πάρει ακόμα τη μορφή του πλαφόν, κάτι που εξακολουθεί να διχάζει τις χώρες-μέλη. Και πολύ περισσότερο καθώς η σχετική υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου και των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος από τα ιστορικά υψηλά που είχαν «γράψει» ένα μήνα πριν, αλλά και το υψηλό ποσοστό πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου μειώνουν σε κάποιο βαθμό την αίσθηση του επείγοντος σε ορισμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες…
