Η Κομισιόν….έπιασε το μπαλάκι που της πέταξαν οι Υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ και επανήλθε με νέο σχέδιο Κανονισμού για την «ευρωπαϊκή λύση» στην ενεργειακή κρίση, το οποίο κινείται σε τέσσερις άξονες:
Μέτρα μείωσης ζήτησης του ηλεκτρικού ρεύματος. Η Επιτροπή εισηγείται την περιστολή της κατανάλωσης ρεύματος στις ώρες αιχμής, αλλά και τη γενική μείωση της ζήτησης σε ρεύμα. Θέση της Ελλάδας είναι να τεθεί δεσμευτικός στόχος μόνο για την μείωση της κατανάλωσης σε ώρες αιχμής, ενώ ο «γενικός» στόχος μείωσης να είναι εθελοντικός.
Πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών: Αφορά όλες τις τεχνολογίες, πλην αυτής που καθορίζει τις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος, εν προκειμένω το φυσικό αέριο. Η τιμή αποζημίωσης προβλέπεται να είναι ενιαία για όλες τις χώρες της ΕΕ. Είναι σφόδρα αμφίβολο εάν η Ελλάδα μπορεί να εξασφαλίσει ρητή εξαίρεση για το δικό της μηχανισμό που θεσμοθετήθηκε πριν η ιδέα τεθεί σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Και τούτο διότι έχει ευρύτερη εμβέλεια ανακτώντας και τα «υπερέσοδα» των ηλεκτροπαραγωγών φυσικού αερίου (που εξαιρούνται ρητά από την εκδοχή των Βρυξελλών). Προβλέπει επίσης διαφοροποίηση στο ύψος της αποζημίωσης ανά τεχνολογία, που έρχεται σε αντίθεση με την φιλοσοφία του ενιαία τιμή αποζημίωσης για όλες τις χώρες και όλους τους ηλεκτροπαραγωγούς.
Έκτακτη «εισφορά αλληλεγγύης»: Στόχος η ανάκτηση μέρους των υπερβολικών κερδών που παρουσίασαν το 2022 οι εταιρείες των κλάδων πετρελαίου, αερίου, άνθρακα και τα διυλιστήρια. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει σοβαρά την εφαρμογή του σε εθνικό επίπεδο, ακόμα και αν η πρόταση δεν εξασφαλίσει την συναίνεση που απαιτείται για να εφαρμοστεί πανευρωπαϊκά. Η Επιτροπή πάντως φαίνεται να μην καλοβλέπει τις «εθνικές λύσεις» καθώς στο προσχέδιο της πρότασης της Κομισιόν, αναφέρεται ότι «τα μέτρα που εφαρμόζονται μόνο σε επίπεδο χώρας, κινδυνεύουν να στρεβλώσουν τον ανταγωνισμό για εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην αγορά ενέργειας της ΕΕ».
Διαμόρφωση τιμών: Μέτρα που επιτρέπουν στις χώρες-μέλη να παρέμβουν στην διαδικασία διαμόρφωσης των τιμών ηλεκτρισμού για νοικοκυριά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το επικαιροποιημένο προσχέδιο θα συζητηθεί σήμερα στο Κολέγιο των Επιτρόπων. Αν εγκριθεί, αναμένεται να αποτελέσει την «μαγιά» για το ενεργειακό κεφάλαιο της ετήσιας ομιλίας της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την «Κατάσταση της Ενωσης», αύριο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Σε σχέση με τις προηγούμενες προτάσεις που είχαν πέσει στο τραπέζι, δεν υπάρχει αναφορά για τα έκτακτα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας των συμμετεχόντων στα Χρηματιστήρια Ενέργειας, μέτρα που αποσκοπούν στο να αμβλύνουν την υψηλή μεταβλητότητα στις προθεσμιακές αγορές, που οφείλεται εν πολλοίς στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν κάποιοι «παίκτες» να μπορούν να κλείνουν τις θέσεις που παίρνουν για να αντισταθμίζουν τους κινδύνους.
Οσο για τον….ελέφαντα στο δωμάτιο, δηλαδή το πλαφόν στο φυσικό αέριο, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η Κομισιόν εργάζεται πάνω σε ένα μοντέλο που θα αποκαλυφθεί προς τα τέλη του μήνα, ώστε να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης -μαζί με την πρόταση Κανονισμού με τα υπόλοιπα μέτρα- πιθανότατα στο προγραμματισμένο άτυπο Συμβούλιο των Υπουργών Ενέργειας στην Πράγα.
Οι ζυμώσεις αυτές συντελούνται με «φόντο» την σταθεροποίηση τις τελευταίες ημέρες των χονδρεμπορικών τιμών ρεύματος στα (υψηλά) επίπεδα των 450 ευρώ/MWh και –το σημαντικότερο- την υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου στον κόμβο TTF κάτω από τα 200 ευρώ/MWh. Εκεί δηλαδή που βρίσκονταν πριν το τελευταίο επεισόδιο στον ενεργειακό «κλεφτοπόλεμο» Ρωσίας- Δύσης με την πλήρη διακοπή των ροών του Nord Stream 1. Ορισμένοι αναλυτές μιλούν για το «σκάσιμο» της φούσκας των τιμών του φυσικού αερίου. Είναι όμως ακόμα νωρίς για εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
