ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΑΡΘΡΑ
ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΗ ΚΟΥΒΑΚΑ

Παγκόσμια κρίση χωρίς παγκόσμιες λύσεις

Σχεδόν όλοι οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι ακραίοι μουσώνες και οι πρωτοφανείς καύσωνες που προκάλεσαν τις πλημμύρες στο Πακιστάν οφείλονται στην κλιματική κρίση, που -επίσης συμφωνούν σχεδόν όλοι- οφείλεται κυρίως στην ανθρώπινη δραστηριότητα της βιομηχανικής εποχής. Δραστηριότητα που έκανε πλουσιότερα τα πλούσια κράτη των τελευταίων δύο αιώνων και βασίστηκε σχεδόν αποκλειστικά στη μετατροπή ορυκτών καυσίμων και βιομάζας σε ενέργεια.

Το Πακιστάν δεν είναι η μόνη χώρα που πληρώνει ακριβά την κλιματική κρίση. Όλος ο πλανήτης βιώνει όλο πιο συχνά ακραία καιρικά φαινόμενα. Σπάνε  τα ρεκόρ ζέστης το καλοκαίρι και κρύου τον χειμώνα, καύσωνες και ξηρασία σκοτώνουν ανθρώπους και καταστρέφουν σοδειές, φονικές καταιγίδες και πλημμύρες συμβαίνουν όλο πιο συχνά σε όλο περισσότερους τόπους.

Στο Πακιστάν έχει πλημμυρίσει μια έκταση διπλάσια από την Ελλάδα, σχεδόν 1.300 άνθρωποι έχουν χάσει την ζωή τους και δεκάδες εκατομμύρια ζουν αναγκαστικά με τα πόδια στο νερό. Οι υλικές καταστροφές υπολογίζονται σε 10 δισ. δολ. που το -σχεδόν χρεοκοπημένο- Πακιστάν προφανώς δεν μπορεί να καλύψει. 

Η Σέρι Ρεχμάν, υπουργός Κλιματικής Αλλαγής της χώρας, είπε το αυτονόητο: Οι πλούσιες χώρες που προκάλεσαν την κλιματική κρίση οφείλουν να πληρώσουν για τη ζημιά που προκάλεσαν. Αυτό ακριβώς, θα είναι και ένα από τα σημαντικότερα θέματα της Cop 27, της επόμενης Διάσκεψης του ΟΗΕ για την κλιματική κρίση, που θα γίνει στην Αίγυπτο τον Νοέμβριο. Το Πακιστάν, που προεδρεύει της ομάδας των αναπτυσσόμενων χωρών, θα πιέσει τις πλούσιες χώρες να πληρώσουν για τις «Απώλειες και Ζημιές» που προκάλεσαν. Ο όρος, που περιλαμβάνεται στην επίσημη ορολογία του ΟΗΕ, καλύπτει τις έκτακτες καταστροφές όπως οι κυκλώνες αλλά και τις επιπτώσεις από μακροχρόνιες διαδικασίες, όπως η άνοδος της στάθμης των θαλασσών.

Η συζήτηση για την αποζημίωση των ευάλωτων χωρών άρχισε το 1991 και μέχρι τώρα δεν έχει συμφωνηθεί ο μηχανισμός με τον οποίο οι πλούσιοι θα αποζημιώνουν τα θύματα της ανάπτυξής τους. Δεν προκαλεί έκπληξη ότι οι περισσότερες και ισχυρότερες αντιρρήσεις σε μια τέτοια συμφωνία προέρχονται από τις ΗΠΑ.

Μόλις τα τελευταία χρόνια οι πλούσιες χώρες δεσμεύτηκαν να δίνουν 100 δισ. δολ. κάθε χρόνο στις «αναπτυσσόμενες», ώστε να μειώσουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να προετοιμαστούν για τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης. Μέχρι τώρα δεν έχουν φανεί συνεπείς στη δέσμευση αυτή, που είναι ανεξάρτητη από τις αποζημιώσεις για «Απώλειες και Ζημιές».

Σε έναν ιδανικό κόσμο ο ΟΗΕ θα είχε την εξουσία και την ισχύ να επιβάλλει έναν τέτοιο μηχανισμό. Όπως και έναν άλλο, με τον οποίο θα αντιμετωπίζονταν εισβολές και επιθέσεις μιας χώρας σε άλλη. Ο ΟΗΕ, όμως, δεν έχει ούτε την εξουσία ούτε τους πόρους να αναλάβει τέτοιες δράσεις. Με τις υπάρχουσες ισορροπίες, το πιθανότερο είναι ότι η «Δύση» θα φορτώσει το Πακιστάν με ακόμη μεγαλύτερο χρέος, μέσω του ΔΝΤ, για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες μιας παγκόσμιας κρίσης για την οποία είναι υπεύθυνο μόλις κατά 1%, όσο και οι συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της ιστορίας του. 

 

Εάν θέλετε κάθε πρωί το ενημερωτικό δελτίο του KReport στο email σας και πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενό μας, κάντε μια δοκιμαστική συνδρομή!