ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

ΑΡΘΡΑ
ΤΟΥ ΑΛΕΚΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ

Που οδηγεί μια α λα καρτ ευρωπαϊκή αλληλεγγύη;

«’Ωδινεν» το όρος της ΕΕ τις τελευταίες ημέρες και χθες «έτεκεν». Είναι, όμως, ξεκάθαρο τι γέννησε; Σχεδόν θριαμβολογικές είναι οι δηλώσεις της προέδρου της Επιτροπής που «χαιρετίζει θερμά την έγκριση από το Συμβούλιο του κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με συντονισμένα μέτρα μείωσης της ζήτησης φυσικού αερίου», χαρακτηρίζοντας την απόφαση ως «ένα αποφασιστικό βήμα της ΕΕ για την αντιμετώπιση της απειλής πλήρους διακοπής του εφοδιασμού με φυσικό αέριο από τον Πούτιν».

Αν ληφθεί υπόψη ότι τα μισά σχεδόν κράτη-μέλη ήταν μέχρι χθες αντίθετα με την πρόταση της Επιτροπής, πολλοί θα πουν ότι δικαιολογημένα επαίρεται η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Άλλοι όμως θα πουν ότι η απόφαση που ελήφθη προβλέπει τόσες εξαιρέσεις που, ουσιαστικά, αφορά τη μισή ΕΕ, αφήνοντας την υπόλοιπη εκτός πεδίου εφαρμογής της. Εδώ βρίσκεται το ενδιαφέρον και, συνάμα, το επικίνδυνο της απόφασης.

Είναι περισσότερο από σαφές σε όλους ότι η πρόταση της Επιτροπής αποσκοπούσε στη διασφάλιση ενός ασφαλούς ενεργειακά χειμώνα για τη Γερμανία, η οποία θα πληγεί περισσότερο από όλους σε περίπτωση πλήρους διακοπής του ρωσικού φυσικού αερίου. Πρόκειται για ένα στόχο περισσότερο από θεμιτό. Αν η γερμανική οικονομία πληγεί σε μεγάλο βαθμό, τότε αυτονόητα όλη η ΕΕ θα έχει μεγάλο πρόβλημα. Επιπλέον, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης και όλης της ΕΕ έχει ήδη προβλήματα. Μήπως, όμως, η απάντηση που έδωσε το χθεσινό συμβούλιο υπουργών απαντά μόνο μερικώς στο γερμανικό πρόβλημα και, ταυτοχρόνως, δημιουργεί μεσοπρόθεσμα στην ΕΕ ένα επίσης μεγάλο πρόβλημα;  

Τα μισά σχεδόν κράτη- μέλη δήλωναν μέχρι προχθές  την αντίθεσή τους προς την πρόταση της Επιτροπής για διάφορους λόγους, με ορισμένα από αυτά να υπενθυμίζουν και την ανάγκη μιας συνολικής ευρωπαϊκής απάντησης. Και μιας συνολικής, όχι α λα καρτ αλληλεγγύης, όπως αυτή που μέσω της πρότασης της Επιτροπής ζήτησε η Γερμανία.

Αντί όμως να επιλεγεί ο δρόμος της απόσυρσης αυτής της πρότασης και υποβολής μιας νέας –επιτέλους – συνολικής απάντησης, επελέγη «να λυθεί το πρόβλημα με την κατάργησή του»: Δηλαδή, να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής του σχετικού κανονισμού όσες χώρες διαφωνούσαν. Μόνο που οι εξαιρέσεις αυτές είναι πολλές και δείχνουν να εγκαινιάζουν μια τακτική ανησυχητική και ενδεχομένως επικίνδυνη, σύμφωνα με την οποία οι αποφάσεις θα μπορούν να είναι μερικής εφαρμογής, μόνο από όσους συμφωνούν με αυτές. Οι υπόλοιποι θα μπορούν να εξαιρούνται. Είναι ευνόητο ότι αν ενθαρρυνθεί η συνέχιση μιας τέτοιας τακτικής, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις de facto διχοτόμησης και αποδόμησης της ενωμένης Ευρώπης.

Η χθεσινή απόφαση εκ πρώτης όψεως εμφανίζει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη βραχυπρόθεσμα κερδισμένη. Ο ιδιόρρυθμος όμως, α λα καρτ, τρόπος με τον οποίο εκφράστηκε αυτή η αλληλεγγύη δημιουργεί εύλογες ανησυχίες για τις μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες προοπτικές της ενωμένης Ευρώπης.

 

 

Εάν θέλετε κάθε πρωί το ενημερωτικό δελτίο του KReport στο email σας και πρόσβαση σε όλο το περιεχόμενό μας, κάντε μια δοκιμαστική συνδρομή!