Ποιος θυμάται την Pax Americana;

Η περιοδεία του Μπάιντεν αυτήν την εβδομάδα στη Μέση Ανατολή, στο Ισραήλ και στην Σαουδική Αραβία, όπου θα συναντηθεί με τα κράτη του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και κάποια μετριοπαθή αραβικά κράτη της περιοχής,  γίνεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την περιφερειακή στρατηγική της Ουάσιγκτον.

Μετά την σταδιακή απόσυρση από το Ιράκ και την άτακτη-ασύντακτη εγκατάλειψη του Αφγανιστάν, οι ΗΠΑ αναζητούν ένα σχήμα περιφερειακών ισορροπιών στο οποίο να εμπλέκονται όλες οι περιφερειακές δυνάμεις.

Αστάθμητη μεταβλητή παραμένει κατά πόσον η πολεμική σύγκρουση στην Ουκρανία θα οδηγήσει σε σύγκρουση ΗΠΑ-Ρωσίας στη Συρία ή θα επαναληφθεί το παράδοξο του 2014-5, όταν ταυτόχρονα με την πρώτη πολεμική σύγκρουση Μόσχας-Κιέβου οι δύο πυρηνικές υπερδυνάμεις πολεμούσαν πλάι-πλάι στη Συρία εναντίον των Τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους.

Σήμερα η Ρωσία είναι αποδεκτή ως παράγων περιφερειακής σταθερότητας από το Ισραήλ, την Σαουδική Αραβία και τους συμμάχους της και από το Ιράν.

Σε ότι αφορά την επιστροφή στη Συμφωνία του 2015 για τον διεθνή έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, οι συνομιλίες βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο, καθώς η Τεχεράνη διαπραγματεύεται σκληρά την αναγνώριση του περιφερειακού  ρόλου της στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και Νοτιοδυτική Ασία από την Ουάσιγκτον.

Σε ότι αφορά την Τουρκία του Ερντογάν, έχει ολοκληρωθεί η εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ αλλά και με την Σαουδική Αραβία και τους συμμάχους της, καθώς η Άγκυρα να δηλώνει ότι έχει διακόψει την στήριξή της στη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τη Χαμάς.

Αθροιστικά όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι υπάρχει μια σχετική αποκλιμάκωση των αντιπαραθέσεων και των συγκρούσεων στην Μέση Ανατολή, με τις μεγάλες στρατηγικές εκκρεμότητες όχι μόνο να υφίστανται αλλά και να διευρύνονται:

• Το Παλαιστινιακό βρίσκεται σε μακράς διαρκείας βραχυκύκλωμα με την παρατεταμένη πολιτική κρίση στο Ισραήλ να μην επιτρέπει ελπίδες για το ορατό μέλλον.

• Το μέλλον των Κούρδων της Βορειοανατολικής Συρίας παραμένει σταθερά ένα αγκάθι στις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας.

• Η Λιβύη εξακολουθεί να είναι διχασμένη με αισθητή την παρουσία της Ρωσίας και της Τουρκίας.

Έτη φωτός φαίνεται να μας χωρίζουν από την εποχή που οι ΗΠΑ ήθελαν όχι μόνον να επιβάλλουν Pax Americana αλλά και να χαράξουν νέο χάρτη στη Μέση Ανατολή.

Σήμερα, με τη διμέτωπη αντιπαράθεση με την Κίνα και τη Ρωσία οι ΗΠΑ προσπαθούν να εξυφάνουν ισορροπίες στην Μέση Ανατολή που να αποτρέπουν μια περιφερειακή ανάφλεξη σε μια στιγμή όπου   η Ρωσία και το Ιράν μετρούν ήδη καθοριστικά στους περιφερειακούς συσχετισμούς.