Πρωταθλητές Ευρώπης στις αυξήσεις των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας. Ουρανοκατέβατα κέρδη για τις εταιρείες παραγωγής ρεύματος. Πρωταθλητές και στις κρατικές επιδοτήσεις για να απορροφηθεί ένα μέρος των επιβαρύνσεων που αποτυπώνονται στα τιμολόγια. Με δυο λόγια, πληρώνουμε ως φορολογούμενοι αυτά που εν μέρει παίρνουμε πίσω ως καταναλωτές. Το σύστημα διαμόρφωσης των τιμών στην εγχώρια αγορά ρεύματος, μεταφέρει στους πολίτες όλο το κόστος από την εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου.
Την πρώτη πράξη του δράματος που είχε μεγάλους χαμένους το δημόσιο, τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις και κερδισμένους τις εταιρείες ενέργειας, αποτυπώνουν δύο στοιχεία:
Πρώτον, η Ελλάδα βρίσκεται στην 4η υψηλότερη θέση στην ΕΕ με τις μεγαλύτερες αυξήσεις (79%) στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας που είναι υπερδιπλάσιες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (34,6%).
Δεύτερον, κατέχει την πρώτη θέση στην ΕΕ με τις υψηλότερες κρατικές επιδοτήσεις στο κόστος της ενέργειας. Στα 8,5 δισ. ευρώ ανέρχεται έως τώρα η ετήσια δαπάνη στον προϋπολογισμό.
Η δεύτερη πράξη του δράματος ξεκινά τώρα με τη νέα παρέμβαση της κυβέρνησης, που θέτει ανώτατο όριο στις τιμές πώλησης του ρεύματος των παραγωγών και υπόσχεται μείωση κατά 80% των επιβαρύνσεων στα τιμολόγια, χωρίς να αλλάξουν οι βασικοί παράμετροι λειτουργίας της χονδρικής αγοράς. Παραγωγοί και προμηθευτές (στην πλειονότητά τους είναι εταιρείες ενός και του αυτού ομίλου…) θα συνεχίσουν να καθορίζουν καθημερινά το κόστος του ρεύματος. Έτσι και πάλι το κράτος, ως πυροσβέστης θα καλείται να σβήσει, με υψηλές επιδοτήσεις, τη φωτιά στα τιμολόγια.
Η κυβέρνηση έχει απορρίψει την επιβολή πλαφόν στις λιανικές τιμές του ρεύματος που προτείνει η αντιπολίτευση. Αλλά καθώς οι διεθνείς τιμές του φυσικού αερίου εξακολουθούν να αυξάνονται, η παρέμβαση της μπορεί να εξελιχθεί σε μια μεγάλη δημοσιονομική απειλή.
Σημειώστε: Ο προϋπολογισμός προβλέπει συνολική δαπάνη 900 εκατ. ευρώ για την κάλυψη των επιδοτήσεων μέχρι τέλος έτους. Το κόστος αυτό έχει υπολογιστεί με μέση χονδρική τιμή ηλεκτρικού ρεύματος στα 225 ευρώ/MWh. Ωστόσο, η τιμή χονδρικής βρίσκεται σήμερα στα 280 ευρώ/MWh ενώ ξεπερνούσε τα 300 ευρώ/MWh τις προηγούμενες ημέρες. Αν η τιμή χονδρικής παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα ή αυξηθεί περισσότερο, θα αυξηθεί σημαντικά το κόστος της κρατικής επιδότησης.
Όλα αυτά, μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο την μείωση του ελλείμματος στο 2% του ΑΕΠ φέτος και την επιστροφή σε πρωτογενή πλεονάσματα το 2023 για να ανακτήσει η χώρα την επενδυτική βαθμίδα. Το ρίσκο είναι πολύ υψηλό.
