Του Κώστα Καλλίτση

Η κ. Λαγκάρντ είπε ότι δεν θα επιτρέψει παιγνίδια με τα ελληνικά ομόλογα και ανακοίνωσε μέτρα που μας διασφαλίζουν χαμηλό κόστος δανεισμού και μετά τον Μάρτιο 2002, όταν θα λήξει το έκτακτο πρόγραμμα (ΡΕΡΡ) που κατ’ εξαίρεση είχε συμπεριλάβει την Ελλάδα. Έτσι, (α) η ΕΚΤ θα επανεπενδύει σε ελληνικά ομόλογα τα λεφτά από όσα λήγουν, (β) μπορεί να αγοράζει ελληνικά ομόλογα και με κάποια από τα λεφτά ομολόγων άλλων κρατών που θα λήγουν και (γ) αν χρειαστεί δεν θα διστάσει να επανεκκινήσει το ΡΕΡΡ. Ουσιαστικά, η ΕΚΤ μας στρώνει ένα χαλί έως ότου ανακτήσουμε εκείνη την πιστοληπτική αξιολόγηση που θα μας επιτρέψει να συμμετέχουμε στο τακτικό πρόγραμμά της -περί τα τέλη 2022.

Το ερώτημα είναι αν θα αξιοποιήσουμε το χαλί για να ανοίξουμε βήμα ή θα επιδιώξουμε να αναπαυτούμε, χαλαρά, πάνω σε αυτό. Το πολιτικό σύστημα ρέπει στο δεύτερο ενδεχόμενο.

Μία ένδειξη είναι η εξόφθαλμη προδιάθεσή του να εξωραΐζει δύσκολες καταστάσεις και να κρύβει ακανθώδη προβλήματα κάτω από το χαλάκι. Συμβαίνει στο πεδίο της οικονομίας κάτι ανάλογο με αυτό που συμβαίνει στο θέμα της πανδημίας: Άλλοτε υποτίθεται ότι μπαίνουμε στο τελευταίο μίλι, άλλοτε ότι έχουμε άριστο σύστημα μονάδων εντατικής θεραπείας, υπό τη μόνιμη επωδό ότι (ποτέ, μα ποτέ!..) δεν υπάρχει ανάγκη πρόσθετων μέτρων προστασίας -παρότι μας βαραίνει μακάβριο ευρωπαϊκό ρεκόρ θανάτων. Και αίφνης,  «σκάει» μια μελέτη των Σ. Τσιόδρα- Θ Λύτρα και με θόρυβο ανατρέπεται το σκηνικό: Όλοι, μαζί κι οι «ανώτατοι» κυβερνητικοί παράγοντες, μαθαίνουν ότι δεν έχουμε τις καλύτερες ΜΕΘ στο καλύτερο ΕΣΥ της καλύτερα προετοιμασμένης χώρας της Ευρώπης…

Οι εξωραϊσμοί βρίθουν στο πεδίο της οικονομίας.

Λέγεται ότι έχει λυθεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων ενώ, στα αλήθεια, αυτό που βασικά έχει γίνει είναι να τα ξεφορτωθούν οι τράπεζες από τους ισολογισμούς τους και να φορτωθούν σε funds, για να συνεχίσουν να λιμνάζουν εκεί. Λέγεται ότι υπάρχει εκρηκτική ανάπτυξη, ενώ αυτό που πραγματικά γίνεται  είναι μια ταχεία αναπλήρωση των απωλειών του ΑΕΠ με παράλληλη αναπλήρωση όλων των διαρθρωτικών αδυναμιών του –εξ ου και η εκτίναξη της μαύρης τρύπας στο ισοζύγιο και η διατήρηση της ανεργίας σε δραματικό ύψος. Λέγεται ότι θα τρέξουν γρήγορα τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης (ΤΑ), αποσιωπάται ότι έχουν μεταφερθεί σε αυτό όλα τα ώριμα έργα του ΕΣΠΑ – γι’ αυτό πυκνώνουν οι ανησυχίες αν/πως θα απορροφηθούν οι πόροι του ΕΣΠΑ τα αμέσως επόμενα χρόνια.

Για να λύσεις ένα πρόβλημα προϋπόθεση είναι να το δεις, να το κατανοήσεις. Βολευόμαστε στο αντίθετο. Αντί να βλέπουμε το βουνό του χρέους, ευχαριστιόμαστε επειδή δανειζόμαστε κι άλλα, με χαμηλό επιτόκιο -χάρη στην ΕΚΤ. Αντί να μας αγχώνει μια οικονομική μεγέθυνση που στηρίζεται ημι-αποκλειστικά στην κατανάλωση (την οποία θα μειώσει το επερχόμενο τσουνάμι ανατιμήσεων, που επίσης προσποιούμαστε ότι δεν βλέπουμε…) νιώθουμε εθνικά υπερήφανοι για αυτήν. Αντί να μας ανησυχεί η κλιματική κρίση, είμαστε «ok» επειδή οι επενδύσεις που χρηματοδοτεί το ΤΑ «δεν θα βλάπτουν σοβαρά το περιβάλλον» (αυτή είναι η ρήτρα…) και αντιμετωπίζουμε τα ακραία καιρικά/πλημμυρικά  φαινόμενα όπως και τις φωτιές: Εκκενώνοντας περιοχές. Οι κάτοικοι προληπτικά μετακινούνται, η ανεπάρκεια των υποδομών και τα κακώς κείμενα παραμένουν και τους περιμένουν. Κάτι σαν τον τοίχο, μπροστά μας.